یکی از عمل‌های رایج پزشکی در سال‌های اخیر عمل تعویض مفصل زانو است که با هدف بازگرداندن سلامت زانوها بعد از آسیب انجام می‌پذیرد. این عمل که به نوعی آن را می‌توان جدیدترین دستاورد در دنیای پزشکی دانست، می‌تواند راهکار درمانی مناسبی برای افرادی با زانوی به‌شدت آسیب‌دیده باشد. از آنجایی که داشتن تخصص و تجربه جراح در انجام موفقیت‌آمیز عمل تعویض مفصل زانو حرف اول را می‌زند؛ ما تصمیم گرفتیم با ارائه این مطلب شما را در امیر خطیر یافتن جراح مناسب همراهی کنیم. اگر پیدا کردن جراح متخصص و باتجربه دغدغه این روزهای شماست، مطالعه این مطلب را ازدست ندهید.
تعویض مفصل زانو چیست؟
مفاصل زانو پیچیده‌ترین و حیاتی‌ترین مفاصل در بدن هستند که به دلیل داشتن دامنه حرکتی بسیار بالا مستعد هرگونه صدمه و آسیب‌های شایع زانو هستند. عموما اولین گام در درمان زانوی آسیب‌دیده رفتن سراغ تمام راهکارهای درمانی ساده و غیر تهاجمی است که با کمک آن بتوان سلامت زانوها را دوباره احیا کرد. در صورتی که این مجموعه از راهکارها برای فرد بیمار نتیجه‌بخش نباشد، احتمالا جراحی تنها گزینه پیش روی ما خواهد بود.
روش‌های متعددی در جراحی وجود دارد که منجر به رفع آسیب و ارتقای عملکرد طبیعی زانوها می‌شود. در این میان تعویض مفصل زانو یک روش نسبتا جدید است که در آن غضروف یا استخوان آسیب‌دیده از داخل مفصل برداشته شده و جای خالی آن با یک پروتز یا ایمپلت پر می‌شود. آسیب مینیسک زانو، تخریب غضروف یا سایش مفاصل از جمله مشکلات زانو هستند که برای درمان آن‌ها می‌توان از این نوع جراحی کمک گرفت.
علل و عوامل ایجاد نیاز به تعویض مفصل زانو
اگرچه عمل تعویض مفصل زانو تکنیکی نسبتا جدید و کم‌خطر است، بااین‌حال هر نوع آسیب‌دیدگی در زانو را نمی‌توان با تکیه بر این راهکار درمان کرد. در شرایطی که پای یکی از عوامل زیر در میان باشد، می‌توان از تعویض مفصل زانو به عنوان بهترین راهکار درمانی بهره برد.
§ فرسودگی و سایش زانوها
اگر پروتز جایگذاری‌شده در بدن دچار فرسودگی شود یا زانوها بعد از تجربه یک آسیب سایش و آسیب بسیار شدیدی را تجربه کنند؛ به‌گونه‌ای که با هیچ یک از راهکارهای غیر تهاجمی قبل درمان نباشد، تعویض مفصل زانو کاملا ضروری خواهد بود.
§ روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید
در رماتیسم مفصلی که آن را می‌توان نوعی بیماری خودایمنی داست، سیستم ایمنی بدن با جمله به بافت پوشش مفصلی منجر به ایجاد التهاب در مفاصل می‌شود. تعویض مفصل زانو می‌تواند راهکاری مناسب برای رفع این التهاب باشد.
§ تغییر شکل زانو
در مواردی زانوی افراد بعد از تجربه یک آسیب‌دیدگی یا سانحه دچار تغییر شکل می‌شود. پیدا کردن پاهای کمانی یا زانوهای خمیده از جمله اشکال مختلف زانو بعد از آسیب است که برای اصلاح آن تعویض مفصل زانو ضروری خواهد بود.
§ احساس درد و تورم در زانوی آسیب‌دیده
درد و تورمی که موجب ایجاد اختلال در فعالیت‌های روزمره افراد شود و حتی به هنگام استراحت و خواب سراغ آن‌ها بیاید، انجام تعویض مفصل زانو را کاملا ضرورت می‌بخشد. توجه داشته باشید که قبل از انجام این عمل بایستی تمام روش‌های درمان غیرتهاجمی برای رفع درد و تورم امتحان شده باشد.
مزایا و عوارض جراحی تعویض مفصل زانو
عمل تعویض مفصل زانو نظیر سایر جراحی‌های دیگر مزایا و معایب خاص خودش را دارد. قاعدتا فعهرست مزیت‌ها و معایب این نوع جراحی متناسب با وضعیت بدنی هر بیمار می‌تواند کاملا متفاوت باشد.
§ بازگشت سریع به محل کار
عموما در عمل تعویض مفصل زانو افراد ظرف ۴ تا ۶ هفته بعد از انجام جراحی می‌توانند به محل کار خود بازگردند. در حالت کلی می‌توان گفت مدت زمان بهبودی افراد بعد از این نوع عمل در مقایسه با سایر روش‌های جراحی کونتاه‌تر است.
§ کوتاه بودن مدت زمان بستری در بیمارستان
برخلاف تصور عموم که تصویری ناخوشایند از جراحی تعویض مفصل زانو در ذهن دارند باید بگوییم این نوع روش درمانی ضمن آسان بودن تنها به ۲ تا ۵ روز بستری در بیمارستان برای بهوبدی بهتر نیازمند است.
§ بازگرداندن توانایی افراد برای انجام کارهای روزمره در زمانی بسیار کوتاه
عموما رد جراحی تعویض مفصل زانو افراد بعد از گذشت ۲ هفته قادر به انجام کارهای روزمره خود خواهند بود. ضمن اینکه بعد از گذشت چند هفته تا چند ماه هیچ رد پایی از درد یا آسیب زانو وجود نخواهد داشت.
از دیگر مزایای این روش درمانی می‌توان به اصلاح فرم زانوها، رفع درد و تورم از مفاصل زانو، افزایش کیفیت زندگی و نیاز کمتر افراد به فیزیوتراپی اشاره کرد. این روش معایبی نیز دارد که با تکیه بر تخصص و تجربه جراح ارتوپد می‌توان آن‌ها را به حداقل خودش رساند. این معایب شامل احتمال بروز عوارض بعد از جراحی، بیهوش بودن بیمار برای مدت زمان طولانی‌تر و از دست دادن خون بیشتر طی جراحی می‌شود.
معیار و شاخص‌های انتخاب بهترین دکتر برای تعویض مفصل زانو
این روزها پیدا کردن پزشکی و حاذق و ماهر برای انجام تعویض مفصل زانو تقریبا به کاری دشوار و نفس‌گیر تبدیل شده است. شاید اگر افراد قبل از انتخاب فهرستی کامل از پارامترهای پزشک یا جراح خوب را در دست داشته باشند، بهتر بتوانند رد این حوزه تصمیم‌گیر کنند. از شاخص‌ها مهم یک جراح خوب برای تعویض مفصل زانو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اولویت داشتن بیمار برای پزشک و گوش سپردن به صحبت‌ها، دغدغه‌ها و نگرانی‌های او
- داشتن مهارت، تجربه و تخصص در انجام تعویض مفصل زانو
- آشنایی پزشک با تکنیک‌های روز دنیا در پزشکی و آبدیت کردن دانستنی‌های خود
- داشتن قدرت تشخیص و تصمیم‌گیری بالا
معرفی چند دکتر برجسته در زمینه تعویض مفصل زانو در ایران
با توجه به حساسیت بالایی که تعویض مفصل زانو دارد نگرانی برای یافتن بهترین متخصص شهر امری کاملا بدیهی و غیر قابل اجتناب است. به همین منظور ما بخش پایانی این مطلب را به معرفی ۵ دکتر برجسته در حوزه جراحی تعویض مفصل زانو اختصاص داده‌ایم.
- دکتر حسن براتی
- دکتر فرید نقش‌بندی
- دکتر فرزاد مریخ‌بیات
- دکتر علی صمدپور
- دکتر یاسر نژادی
در میان این فهرست طلایی دکتر حسن براتی دانش‌آموخته دانشگاه شهید بهشتی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از سال ۱۳۹۶ صاحب بیشترین تجربه و تخصص در جراحی تعویض مفصل زانو هستند. با نگاهی کوتاه به سوابق درخشان دکتر براتی می‌توانیم ایشان را با اطمینان به عنوان حاذق‌ترین دکتر جراح ارتوپد به شما معرفی کنیم. در توصیف سوابق درخشان دکتر براتی می‌توان از موارد زیر یاد کرد:
- تالیف ۲۰ مقاله تخصصی بین‌المللی در زمینه ارتوپدی
- داشتن تجربه و مهارت در آموزش و تربیت دانشجویان پزشکی و رزیدنت‌های ارتوپدی
- شرکت و سخنرانی در چندین کنگره داخلی و بین‌المللی ارتوپدی
- حضور در برنامه‌های تلویزیونی به عنوان صاحب نظر و کارشناس در زمینه ارتوپدی
- جراحی و درمان بیماران ارتوپدی به مدت ۲ سال در مناطق محروم آبادان و تویسرکان
- انجام جراحی های پیچیده آرتروسکوپیک زانو، شانه و شکستگی‌های سنگین ارجاعی از نقاط مختلف کشور