-
لکه های سفید، کرمی یا زرد رنگ در داخل دهان. این لکه ها تا حدودی برجسته نیز هستند.معمولا این لکه ها دردناک نیستند و اگر خراش داده شوند، زخم های کوچکی که به مقدار کمی خونریزی خواهند کرد به وجود می آیند.برفک دهان در بزرگسالان می تواند منجر به احساس سوزشی ناخوشایند در دهان و یا گلو شود.
استوماتیت کاندیدیاز یا برفک دهان به شکل برجستگیهای سفید خاکستری در روی مخاط دهان و زبان بروز کرده که با کندن این ضایعات مناطق خونریزیدهنده ایجاد میشود. ضایعه اغلب اگزودای سفید دارد.
برفک دهان به دلیل از بین رفتن باکتریهای مفید موجود در دهان ایجاد میشود و با این وضع قارچهای کاندیدای موجود در دهان رشد بیش از حد پیدا میکنند و بصورت برفک در دهان دیده میشوند.
برفک دهان اکثراً توسط قارچ کاندیداآلبیکانس و گاه توسط قارچهای کاندیدا گلابراتا و کاندیدا تروپیکالیس ایجاد میشود.این بیماری نباید با لوکوپلاکیا اشتباه گرفته شود. ضایعات لوکوپلاکیا بیشتر در کنارههای زبان است، در حالی که ضایعات برفکی معمولاً در روی زبان و سایر نقاط دهان دیده میشود.
علائم و نشانه های برفک دهان
لکه های سفید، کرمی یا زرد رنگ در داخل دهان. این لکه ها تا حدودی برجسته نیز هستند.معمولا این لکه ها دردناک نیستند و اگر خراش داده شوند، زخم های کوچکی که به مقدار کمی خونریزی خواهند کرد به وجود می آیند.برفک دهان در بزرگسالان می تواند منجر به احساس سوزشی ناخوشایند در دهان و یا گلو شود.
علت بروز و ایجاد برفک دهان در نوزادان و بزرگسالان چیست؟
کاندیدا (Candida) تقریبا بیش از نیمی از جمعیت موجودات زنده ریز داخل دهان ما را تشکیل می دهد. هر کس که از دندان های مصنوعی استفاده می کند، کاندیدا نیز دارد اما این حالت لزوما منجر به بروز علائم و عوارض بیماری نمی شود.وجود کاندیدا در دهان به صورت طبیعی مشکل خاصی را به وجود نمی آورد تا زمانی که یک تغییر شیمیایی شرایط را به نفع کاندیداها تغییر دهد.
علت برفک دهان در نوزادان
در نوزادان اغلب به دنبال عبور از کانال زایمانی و بعلت وجود کاندیدا در آنجا نوزاد دچار این بیماری می شود.
علت برفک دهان در بزرگسالان
به طور کلی افرادی که مستعد بروز برفک دهان هستند به دلیل شرایط خاص دسته بندی می شوند. کدام افراد دچار برفک دهان می شوند و یا بهتر است بپرسیم علت برفک دهان در بزرگسالان چه چیزهایی است؟
۱- کسانی که از دندان های مصنوعی استفاده می کنند.
۲-کسانیکه دچار نقص در هضم غذا هستند.
۳-کسانی که دیابت دارند.
۴- کسانی که در دوره ای از آنتی بیوتیک یا دهانشویه های ضد باکتری استفاده کرده اند.
۵- مصرف کنندگان مواد مخدر
۶-افراد مبتلا به سوء تغدیه
۷-افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی بدن
۸- افرادی که داروهای استروئیدی خوراکی یا اسپری های استروئیدی مصرف می کنند
۹- افراد تحت درمان با آنتی بیوتیک ها و یا شیمی درمانی
۱۰- استرس :استرس شدید و طولانی در بدن باعث آزاد شدن هورمون کورتیزول میشود. این هورمون با کاهش ایمنی بدن و افزایش قند خون، میتواند موجب ایجاد برفک دهان شود.
۱۱- زنان باردار
تشخیص
فراموش نکنیم، چنانچه این علائم در دهان فردی دیده شد، حتماً به دندان پزشک مراجعه کند تا با تشخیص صحیح درمان مناسب هم برای وی صورت گیرد.
جالب است بدانیم در بسیاری از موارد دندان پزشکان از همین طریق پی به وجود دیابت در فرد پی میبرند. یعنی اگر فردی مکرر بدون علت مشخص و مشهودی دچار عفونت برفک دهان شود. پزشک یا دندان پزشک از جمله عللی که در تشخیص افتراقی خود در نظر میگیرد عبارت است از:
دیابت، سرطان، عفونت HIV
در این گونه موارد، تستهای خونی و دیگر پروسههای تشخیصی لازم است. همچنین به دنبال مصرف داروهایی که میزان بزاق را کاهش میدهند برفک دهان ایجاد میشود.
درمان برفک زبان و دهان
شامل داروهای گروه ضد قارچ است که میزان و نوع دارو و طریقه مصرف را دندان پزشکتان به شما توصیه میکند.
چناچه بنا به تشخیص دندان پزشکتان، علت برفک دهان، مصرف داروهایی است که باعث کم شدن بزاق شده، در این صورت باید با نظر و مشورت پزشک معالجتان نوع دارویی که باعث خشکی دهان شده را تغییر دهید؛
البته گاهی نمیتوان این گروه داروها را تغییر داد که در این صورت فرد باید از مرطوب کنندهها یا بزاق مصنوعی به عنوان جایگزین استفاده کند.قارچ دهان (برفک) را هیچ گاه دست کم نگیرید، چرا که در افراد ضعیف و افراد با نقص سیستم ایمنی عفونتهای آن تا مری و دستگاه گوارش نیز منتشر میشود.
رعایت بهداشت برای درمان برفک دهان بزرگسالان
به توصیه دندان پزشکان برای درمان برفک دهان حداقل روزی دو بار مسواک و روزی یک بار نخ دندان را توصیه می شود. بهداشت دهانتان را به خوبی رعایت کنید و اگر مشکلات جسمی و حرکتی دارید، از مسواک های برقی کمک بگیرید. استفاده از دهان شویه های ضد باکتری را محدود کنید، چون استفاده ی طولانی مدت از آن تعادل میکروبی دهان شما را به هم می زند.
درمان خانگی وتغذیه مناسب برفک دهان
برای درمان برفک دهان از مصرف غذاهای اسیدی و قنددار خودداری کنید. این غذاها شامل:
پنیر مانده
کلیه مشروبات الکلی
انواع مواد شکر دار
ادویه جاتی که شکر و سرکه دارند و انواع سس ها.
سبزیجاتی مانند خیار و چفندر و کنسروهای گوجه
گوشت های هورمونی
فست فود و غذاهای آمادهٔ فریزری
شکلات
میوه ها (خشک و تازه)
غذاهای تخمیر شده
قارچ
سرکه و ترشی جاتی که سرکه دارند (پیاز ترشی، خیارترشی)
درمان برفک دهان با طب سنتی:
نسخه های طب سنتی برای درمان برفک دهان می توانند در درمان سریع این مشکل در کودکان و بزرگسالان موثر باشند.
نسخه های طب سنتی و تخم گشنیز برای درمان برفک دهان
۱- تخم گشنیز دارویی معجزه آسا برای درمان برفک های دهانی است و هم در بزرگسالان و هم در نوزادان موثر است. برای درمان برفک بزرگسالان علاوه بر آنکه می توان از عصاره های صنعتی تهیه شده از تخم گشنیز استفاده کرد، می توان جوشانده تخم گشنیز را پس از سرد شدن چندین بار غرغره کرد و این کار را چند روز متوالی تکرار کنید تا برفک دهان برطرف شود.
اما در مورد نوزادان به دلیل حساسیت و توان اندک سیستم ایمنی آنها توصیه می شود حتما از عصاره صنعتی تهیه شده از تخم گشنیز که در داروخانه ها یا فروشگاه های گیاهان دارویی فروخته می شود، استفاده کنید.
برای استفاده از این عصاره کافی است یک قطره از آن را روی پنبه گوش پاک کن بریزید و آن را به آرامی روی برفک های دهانی نوزاد یا کودک بزنید.
۲- اگر دچار برفک شده اید، دهان تان را به کمک دهان شویه ی آب نمک (نصف قاشق چای خوری نمک در یک لیوان آب گرم) یا دهان شویه ی جوش شیرین (یک قاشق چای خوری جوش شیرین در آب گرم) شست وشو دهید. دهان شویه را نبلعید.