-
در شرایطی که احتمال بروز سرطان سلولهای پولکی ریه در مردان بیشتر است، یکی دیگر از اشکال سرطان سلولی غیرکوچک، آدنوکارسینوم نام دارد که از شایعترین انواع سرطان ریه در زنان محسوب میشود.
سرطان ریه در خانمها از بسیاری جهات با سرطان ریه در آقایان تفاوت دارد. با وجود تفاوتهای بارزی که در ظاهر امر وجود دارد، همچنان تمایل داریم سرطان ریه مردان و زنان را با هم در یک مجموعه قرار دهیم. مایهی تاسف است؛ چرا که علل ابتلا، واکنش به روشهای درمانی مختلف، آمار زنده ماندن و حتی علائم آنها با هم متفاوت است. در این مطلب قصد داریم شما را با برخی حقایق در این زمینه آشنا کنیم.
علل ابتلا به سرطان ریه در زنان
با اینکه سیگار یکی از علل اصلی سرطان ریه محسوب میشود، درصد زیادی از زنانی که دچار سرطان ریه میشوند در طول زندگیشان سیگاری نبودهاند. برخی از دلایل آن میتواند شامل تماس با رادون در خانه، قرار گرفتن در معرض دود سیگار، تماس با سایر شرایط محیطی و یا گرایشهای ژنتیکی باشد.
تحقیقات اخیر در این زمینه نشان میدهد که عفونت همراه با ویروس غده خوشخیم پوست انسانی (HPV) هم میتواند در بروز سرطان ریه نقش داشته باشد.
وضعیت سیگار
برخی تحقیقات و نه همه آنها نشان میدهد زنان نسبت به عوامل سرطانزای موجود در سیگار حساسیت بیشتری دارند و برخی از آنها بعد از چند سال سیگار کشیدن دچار سرطان ریه میشوند.
انواع سرطان ریه مردان در مقایسه با زنان
در شرایطی که احتمال بروز سرطان سلولهای پولکی ریه در مردان بیشتر است، یکی دیگر از اشکال سرطان سلولی غیرکوچک، آدنوکارسینوم نام دارد که از شایعترین انواع سرطان ریه در زنان محسوب میشود.
سرطان برونشیواِلویولار (BAC) – نوعی بیماری است که در قالب سرطان ریه دستهبندی شده است و شکل نادری از سرطان ریه است که در زنان شیوع بیشتری دارد. بنا به دلایل شناختهنشده، شیوع BAC در سرتاسر جهان، خصوصا در بین زنان جوان و غیرسیگاری در حال افزایش است.
علائم سرطان ریه در زنان
همه ما میدانیم که علائم حمله قلبی در زنان با مردان متفاوت است. همین مسئله درباره سرطان ریه هم صدق میکند. سرطان سلولهای فلسی ریه (نوع سرطانی که در مردان شیوع بیشتری دارد) در نزدیکی مجاری هوایی رشد کرده و اغلب بر اساس «علائم قدیمی» سرطان ریه شناخته میشود، علائمی مانند سرفههای مداوم و یا سرفه همراه با خون. آدنوکارسینوم (نوعی سرطان ریه که در زنان شیوع بیشتری دارد)، اغلب در نواحی خارجی ریه رشد پیدا میکند. این تومورها میتوانند کاملا بزرگ شده و یا پیش از آنکه هیچ نوع علائمی از خود نشان دهند، منتشر شوند. علائمی همچون خستگی، آغاز تدریجی تنگی نفس و یا کمردرد و سینهدرد به خاطر انتشار سرطان ریه تا استخوان، که میتواند نخستین نشانه این باشد که یک جای کار میلنگد.
سرطان ریه در زنان؛ نقش استروژن
گفته میشود که استروژن نقش مهمی در پیشرفت و پیشروی سرطان ریه ایفا میکند. زنانی که پیش از یائسگی با عمل جراحی، تخمدانهای خود را برداشتهاند، خطر بروز سرطان ریه در حال پیشرفت در آنها بیشتر است. تحقیقات اخیر در این زمینه نشان میدهد درمان با استروژن و پروژسترون (روش هورموندرمانی جایگزینی) بعد از یائسگی خطر مرگ و میر ناشی از سرطان ریه را افزایش خواهد داد. برخلاف این مسئله، استفاده از روش استروژندرمانی به تنهایی باعث کاهش خطر مرگ و میر ناشی از این بیماری خواهد شد.
به رغم این موضوع، استفاده از قرصهای ضدبارداری و هورموندرمانی جایگزین (به جز آن دسته از افرادی که بعد از جراحی یائسگی از این هورمونها استفاده میکنند) با کم شدن خطر سرطان ریه در حال پیشرفت مرتبط است. این تضاد بین مرگ و میر ناشی از سرطان ریه و پیشرفت آن نشان میدهد که استروژن نقش بزرگی در بروز سرطان ریه دارد.
درمان سرطان ریه در زنان
روشهای درمانی که پزشک به شما پیشنهاد داده و شما انتخاب میکنید میتواند متفاوت باشد. به منظور درک و شناخت اینکه چگونه این روشها مورد استفاده قرار میگیرد، در اینجا به هدف این روشهای درمانی مختلف میپردازیم.
درمانهای موضعی – درمانهای موضعی به منظور از بین بردن سلولهای سرطانی از منبعشان (به شکل موضعی) طراحی شده که با جراحی و پرتودرمانی همراه است.
درمانهای سیستماتیک – تمرکز این درمانها بیشتر بر سلولهای سرطانی در تمام نقاط بدن است، نه صرفا در ریههایتان. اهمیت این مسئله زمانی مشخص میشود که سرطان شما فراتر از ریههایتان پیشرفت کرده و منتشر شده و یا احتمالا چند سلول از ریههایتان به جاهای دیگر منتقل شده باشد. این روش درمانی شامل شیمیدرمانی، درمانهای هدفمند و ایمنیدرمانی است.
جراحی – اگر سرطان ریه در مراحل اولیه باشد (یعنی مرحله ۱ تا مرحله ۳-A) میتوان برای درمان آن از جراحی استفاده کرد. روشهای جراحی مختلفی برای انواع سرطان ریه وجود دارد که بر اساس اندازه تومورتان و مکان آن انتخاب میشود. زنانی که جراحی سرطان ریه انجام میدهند اغلب نسبت به مردان وضعیت بهتری پیدا میکنند. در یک تحقیق مشخص شده آمار متوسط میزان زنده ماندن بعد از جراحی سرطان ریه در زنان دو برابر مردان بوده است.
پرتودرمانی – این روش به دلایل مختلفی انجام میشود. در مراحل اولیه انواع سرطان ریه که بنا به دلایلی نمیتوان عمل جراحی در آن انجام داد، روشی به نام «رادیوتراپی استریوتاکتیک بدن» (SBRT) میتواند یکی از شانسهای درمانی باشد. پرتودرمانی (پرتودرمانی با اشعه خارجی) به طور معمول بعد از جراحی به منظور پاکسازی بقایای سلولهای سرطانی انجام میشود. از طرفی میتوان آن را پیش از جراحی همراه با شیمیدرمانی به منظور کاهش حجم تومور و رساندن آن به اندازهای این عمل را انجام داد که بتوان با جراحی آن را برداشت. پرتودرمانی را میتوان در قالب درمان دردکش یا مسکن انجام داد – در واقع روشی درمانی که هدفش درمان سرطان نیست بلکه بهبود علائم بیماری یا طولانی کردن عمرتان است.
شیمیدرمانی – سابقه درمانی سرطان ریه در زنان نشان میدهد که آنها نسبت به مردان واکشن بهتری نسبت به برخی روشهای شیمیدرمانی نشان میدهند.
روشهای درمانی هدفمند – هرکسی که مبتلا به سرطان ریه سلولهای غیرکوچک است به منظور تشخیص جهشهای ژنی هدفمند باید آزمایش ژن انجام دهد. در این زمان، روشهای درمانی برای آن دسته از افرادی که دچار جهشهای ژنی EGFR یا ترتیب جدید ALK و یا ترتیب جدید ROS1 هستند همراه با سایر روشهای درمانی در تحقیقات بالینی در دسترس است. یکی از این روشهای درمانی هدفمند روش تارسِوا (اِرلوتینیب) است که تأثیر بیشتری بر زنان دارد.
ایمنیدرمانی – روش ایمنیدرمانی یکی از روشهای جالب و نوین برای درمان سرطان است که همراه با دو داروی دیگر در این دستهبندی در سال ۲۰۱۵ برای درمان سرطان ریه مورد تأیید قرار گرفت.
میزان بقای زنان مبتلا به سرطان ریه
آمار بقای زنانی که دچار سرطان ریه هستند نسبت به مردان در تمام سطوح این بیماری بالاتر است. متأسفانه میزان بقای پنجساله آنها تنها ۱۷ درصد است (این رقم در مردان ۱۲ درصد گزارش شده است)، اما این عدد در آینده نزدیک افزایش خواهد یافت. برای نمونه در این زمینه میتوان به روشهای درمانی جدیدی اشاره کرد که در بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ نسبت به بازه زمانی چهل ساله پیش از آن بیشتر مطرح شده و مورد تأیید قرار گرفتند.
حمایت از زنانی که سرطان ریه دارند
متأسفانه تا همین اواخر از زنانی که سرطان ریه داشتند در مقایسه با سایر سرطانها، حمایت چندانی صورت نمیگرفت. این یکی از راههای روبهرو شدن با سرطان ریه است که به مراتب از روبهرو شدن با سرطان پستان سختتر است. اما چیزی که اقلیت افرادی که سرطان ریه دارند دچار کمبود آن هستند در حال حاضر در حال جبران و پیشرفت بوده و میتوان اقلیتهای فعال و پوششدهنده خوبی را در حوزه سرطان ریه یافت.
اگر شریک زندگیتان دچار سرطان ریه شده است
اگر پزشک تشخیص داد که شریک زندگیتان دچار سرطان ریه شده است، به احتمال زیاد احساس درماندگی و یأس و ناامیدی خواهید داشت. بهترین کاری که میتوانید برای حفظ روحیه و حمایت شریکتان انجام دهید چیست؟ سعی کنید برای لحظاتی خود را جای او بگذارید. یکی از مهمترین کارهایی که میتوانید انجام دهید این است که به حرفهایش گوش داده و کنارش باشید. یکی از بزرگترین ترسهای افرادی که سرطان دارند این است که مبادا تنها بمانند.
چطور میتوان خطر سرطان ریه را کاهش داد؟
خوشبختانه باید گفت هرچند که سرطان ریه یکی از علل مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان است، اما میتوان با رعایت یکسری نکات، این خطر را کم کرد.
-اگر سیگار میکشید، آن را ترک کنید.
-سعی کنید در معرض دود سیگار قرار نگیرید.
-منزل خود را از لحاظ وجود رادون چک کرده و پاکسازی کنید.
-ورزش را فراموش نکنید.