-
روغنهای هیدروژنه، روغنهای گیاهی خاصی هستند که ساختار شیمیاییشان تغییر کرده است. این تغییر با هدف جلوگیری از ترشیدگی در مواد غذایی انجام میگیرد که هم عُمر محصولات غذایی را افزایش میدهد و هم از نظر اقتصادی به تولیدکنندگان مواد غذایی سود میرساند.
روغن هیدروژنه یا روغن جامد یا روغن نباتی، نوعی ماده غذایی است که به دست انسانها ساخته میشود و بهطور گستردهای در تولید محصولات غذایی مورد استفاده قرار میگیرد. این استفاده گسترده به دو ویژگی روغن هیدروژنه ارتباط دارد: مقرون به صرفه بودن و مزیتهای مختلف از نظر فنی. روغنهای هیدروژنه با نام چربیهای ترانس هم شناخته میشوند که دیگر درباره مضراتشان تردیدی نیست. بسیاری از دانشمندان و متخصصان باور دارند که چربیهای ترانس واقعا برای سلامتی انسانها خطرناک هستند و باید کاملا از عرصه محصولات غذایی کنار گذاشته شوند.
هیدروژناسیون و چربیهای ترانس
روغنهای هیدروژنه، روغنهای گیاهی خاصی هستند که ساختار شیمیاییشان تغییر کرده است. این تغییر با هدف جلوگیری از ترشیدگی در مواد غذایی انجام میگیرد که هم عُمر محصولات غذایی را افزایش میدهد و هم از نظر اقتصادی به تولیدکنندگان مواد غذایی سود میرساند. فرآیند هیدروژناسیون با اضافه کردن اتمهای هیدروژن به روغن پیش میرود و زمانی که سطح هیدروژناسیون بیشتر میشود، سطح چربیهای اشباع را بیشتر میکند و سطح چربیهای غیراشباع را کاهش میدهد. درواقع، فرآیند هیدروژناسیون، پیوندهای دوگانه «سیس» را به پیوندهای دوگانه «ترانس» تبدیل میکند. واژه «چربی ترانس» هم دقیقا از همینجا بهوجود میآید. همچنین، هیدروژناسیون دارای یک مزیت فنی هم هست که مواد غذایی را در دمای اتاق به حالت جامد درمیآورد.
چربیهای ترانس چطور به بدن آسیب میرسانند؟
چربیهای ترانس از راههای مختلفی به بدن آسیب میرسانند. این چربیها، سطح کلسترول بد خون (LDL) را افزایش میدهند و سطح کلسترول خوب خون (HDL) را پایین میآورند. علاوه بر این، چربیهای ترانس، مانع از تولید ترکیبات شیمیایی خاصی میشوند که با التهاب مقابله میکنند و برای سیستمهای هورمونی و عصبی مفید هستند. این چربیها با همین ویژگی، اجازه فعالیت به ترکیبات شیمیایی مضری میدهند که التهاب را بیشتر میکنند. بنابراین، چربیهای ترانس هستند که التهاب را تقویت میکنند و اثرات مخربی برای سطح کلسترول خون دارند.
تاثیرات مخرب چربیهای ترانس بر سلامتی
به عقیده بعضی از متخصصان، چربیهای هیدروژنه واقعا «سمّی» هستند و حتی مقدار کمی از آنها میتواند به بدن آسیب برساند و به بیماریها مختلف یا مرگ زودرس منجر شود. متخصصان دانشگاه هاروارد میگویند که چربیهای ترانس، سیستم ایمنی بدن را به فعالیت غیرعادی و بیش از حد وادار میکنند، و علاوه بر شکلگیری التهاب، با بیماریهای قلبی، بیماری دیابت و سکته مغزی مرتبط هستند. طبق گزارش New England Journal of Medicine، بهازای هر ۵۵ گرم چربی ترانس مصرفی در طول روز، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی هم ۲۵ درصد بیشتر میشود.
خودداری از مصرف چربیهای ترانس
برای خودداری از مصرف روغنهای هیدروژنه هم باید اطلاعات تغذیهای خودتان را افزایش بدهید و هم برچسب ترکیبات غذایی همه محصولات بستهبندیشده را با دقت بخوانید. بسیاری از محصولاتی که مدعیاند هیچ گونه چربی ترانسی ندارند، درواقع حاوی چربیهای ترانس هستند. این مواد غذایی هم عمدتا حاوی چربیهای ترانس هستند: غذاهای سرخکردنی، بعضی از کرههای مارگارین، فستفودها و بعضی از کیکها و شیرینیهای صنعتی.
منبع : سلامتیسم