علت های پدیدار شدن تیک های عصبی + روش های درمان

تیک عصبی یک اختلال آزاردهنده حرکتی و صوتی است که بدون اختیار اتفاق می افتد و گفته می شود ده درصد افراد این اختلال را تجربه می کنند. مراجعه به دکتر متخصص تیک های عصبی در چنین مواردی ضروری است و اگر دنبال دلایل و روش های تشخیص و درمان آن هستید، ادامه مطلب را از دست ندهید.

تیک عصبی چیست؟

اختلال تیک عصبی، شرایطی است که شامل موارد جسمی و کلامی است. حرکت ناگهانی، حرکتی غیرقابل کنترل و صدایی که خارج از گفتار و حرکات عادی فرد است، تیک عصبی نامیده می شود. به عنوان مثال، فرد مبتلا به تیک ممکن است به سرعت و به طور مکرر چشمک بزند، حتی اگر چیزی چشم هایشان را تحریک نکند. هر فرد تیک های متفاوتی را تجربه می کند.

این اختلال در کودکان شایع است و ممکن است کمتر از یک سال ادامه یابد. کودکی که به اختلال تیک عصبی مبتلا است، حرکات جسمی یا صوتی قابل توجهی دارد. قابل توجه ترین تیک، سندرم Tourette است که در آن هر دو تیک جسمی و کلامی در یک فرد، اغلب در همان زمان اتفاق می افتد.

چه عواملی باعث ایجاد این اختلال می شوند؟

هیچ علت شناخته شده و قطعی برای دلیل ایجاد تیک عصبی وجود ندارد. بطور مثال در سندرم تورت (Tourette Syndrome) و سایر تیک ها، ترکیبی از عوامل بر آن تأثیر می گذارد. برخی تحقیقات نشان می دهد که این نوع اختلالات ممکن است ریشه ارثی داشته و از نسلهای قبل به فرد رسیده باشد و یا جهش ژنتیکی به عنوان یک عامل نادر دیگر باعث بروز این اختلال شود. ناهنجاری های موجود در مغز نیز ممکن است، مسئول تیک عصبی باشند. چنین ناهنجاری ها علت سایر شرایط روانی مانند افسردگی و بیش فعالی است.

علائم اختلال تیک عصبی چیست؟

به طور کلی اختلالات تیک عصبی شامل سندرم تورت، تیک حرکتی یا صوتی  و اختلال تیک گذرا است. اگر علائم شما دقیقاً در یکی از این دسته ها قرار نگیرد، پزشک ممکن است اختلال شما را غیر خاص تشخیص دهد. تیک های عصبی اغلب با رفتارهای عصبی اشتباه گرفته می شوند. آنها در دوره های استرس شدت می یابند و در هنگام خواب اتفاق نمی افتند. گرچه به طور مکرر اتفاق افتاده اما معمولاً ریتم مشخصی ندارند. افرادی که دارای تیک عصبی هستند ممکن است به صورت غیرقابل کنترل ابروهای خود را بالا بکشند، شانه هایشان را بالا بیندازند، دستهای خود را مشت کنند و … که همه اینها علائم جسمی است. گاهی اوقات یک تیک عصبی می تواند باعث شود که فرد به طور مکرر گلوی خود را پاک کرده یا سر و صدای خاصی مانند ناراحتی یا ناله ایجاد کند.

چگونه اختلال تیک عصبی تشخیص داده می شود؟

 هیچ آزمایش کاملی برای تشخیص اختلال عصبی و سایر اختلالات در این رابطه وجود ندارد. تشخیص این اختلال عصبی بسیار دشوار است، زیرا بعضی اوقات با شرایط دیگر همراه است. به عنوان مثال، آلرژی ممکن است دلیلی برای این امر باشد.

دکتر تیک عصبی با انجام معاینه جسمی (به خصوص معاینه عصبی) و بررسی سابقه پزشکی کامل فرد، فرآیند تشخیص را آغاز می کند. در برخی موارد لازم است که پزشک، آزمایشات دیگری مانند اسکن CT مغز و آزمایش خون انجام دهد تا مشخص کند که تیک، علائم بیماری جدی تر از قبیل بیماری هانتینگتون است یا خیر.

برای دریافت اثبات وجود و مراجعه به  دکتر تیک عصبی برای تشخیص حتما باید موارد زیر در فرد دیده شود:

• حتماً باید یک یا چند مورد حرکتی (مانند چشمک زدن یا حرکت شانه ها) و یا ایجاد اصوات غیر معمول (مانند صدا زدن مکرر کسی، پاکسازی گلو و یا فریاد زدن کلمه یا عبارت) وجود داشته باشد.
• تیک عصبی باید پی در پی اتفاق بیفتند.
• علائم نباید ناشی از دارو یا بیماری دیگری مانند بیماری هانتینگتون باشد.

چگونه اختلال تیک عصبی درمان می شود؟

اختلال تیک عصبی در کودکان اغلب بدون معالجه از بین می رود. این مهم است که اعضای خانواده و معلمان و اطرافیان خیلی بدان  توجه نکنند. این نکته می تواند کودک را متوجه اختلال خود کرده و علائم آنها را تشدید کند. ترکیبی از درمان و دارو ممکن است در بهبود این شرایط کمک کند. از آنجا که استرس می تواند باعث تشدید تیک عصبی شود، بنابراین کنترل و مدیریت استرس مهم می باشد.

درمان شناختی-رفتاری نیز یک روش مفید برای درمان است. در طی این جلسات، فرد یاد می گیرد با کنترل احساسات، رفتارها و افکار خود این اختلال را مدیریت کند.

گرچه دارو نمی تواند به طور کامل تیک عصبی را درمان کند، اما می تواند برخی از علائم را کاهش دهد. دکتر تیک عصبی ممکن است دارویی برای کاهش دوپامین در مغز شما، مانند هالوپریدول (هالدول) یا پیموزاید (اورپ) تجویز کند.