این روزها با توجه به افزایش آلودگی و میزان ذرات معلق در هوای کلانشهرهای دنیا، نگرانیها نسبت به اثرات آلایندهها بر سلامت افراد نیز افزایش یافته است.
تماس مستمر با آلایندهها میتواند منجر به مشکلات تنفسی، بیماریهای قلبی و حتی سرطان ریه شود و از این رو توجه به سلامتی در این روزها اهمیت بیشتری دارد.
در این مطلب به نقل از “ایندیاتایمز” چند توصیه برای حفظ سلامت در هوای آلوده آورده شده است:
حفظ سلامت در محیط آلوده
۱) از ماسک مناسب استفاده کنید
در روزهای آلوده باید از انجام فعالیت در فضاهای باز تا حد امکان خودداری شود و در صورتی که بیرون رفتن ضروری است، حتماََ از ماسک مناسب استفاده شود. به گفته متخصصان داشتن ماسکی مناسب در این فصل که آلودگی هوا در آن شایعتر است، اهمیت بسیاری دارد.
پوشیدن ماسک پارچهای معمولی مؤثر نیست. ماسکهای ویژه مانند ماسکهای فیلتردار N۹۹ و N۹۵ گرچه گراناند اما در برابر آلودگی بیشتر موثرند. همچنین زمانی که در فضای باز هستید تا حد امکان پوشیده باشید. از عینک نیز برای محافظت از چشمهای خود در برابر ذرات آلاینده استفاده کنید.
۲) در خانه بمانید
در زمانهای آلودگی هوا از تمرینات قلبی در فضای باز اجتناب کنید، زیرا ممکن است هوای آلوده را به طور عمیقتری به ریههای شما وارد کند. این امر احتمال ابتلا به بیماریهای تنفسی را در شما افزایش میدهد.
انجام تمرینات سبک در خانه به شما کمک میکند تا در روزهای آلوده احساس رخوت نداشته باشید و سلامت خود را نیز حفظ کنید. تنفس در هوای آلوده میتواند پیامدهای جدی برای سلامت فرد در کوتاه مدت و بلند مدت داشته باشد. به گفته متخصصان ریههای ما در زمان آلودگی هوا و تنفس دود، مخاط بیشتری تولید میکنند.
۳) مایعات کافی مصرف کنید
متخصصان توصیه میکنند در زمان آلودگی هوا آب بیشتری نسبت به روزهای معمول مصرف کرده و از نوشیدن آبمیوههای طبیعی نیز غافل نشوید.
۴) به گیاهان رو بیاورید
سعی کنید خانه خود را کمی سبزتر کنید. گیاهان سبزی را که در تنفس هوای بهتر به شما کمک میکند، نگهداری کنید. گیاهانی مانند آلوئهورا و گیاه عنکبوتی همه آلایندهها را جذب کرده و کیفیت هوا را در خانه شما بهتر میکنند.
۵) با یک پزشک مشورت کنید
قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا ممکن است منجر به بروز علائم اولیهای مانند سرفه، سوزش در چشم و بینی، گلودرد، آسم یا خسخس سینه و خستگی شود. اگر این علائم در شما همچنان ادامه یافت، فوراً با پزشک مشورت کنید، زیرا قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آلودگی هوا ممکن است منجر به بیماریهایی مانند سرطان شود.
مقاله مرتبط: چگونه زندگی سالمی داشته باشیم؟
خوراکیهای مفید برای کاهش اثرات آلودگی هوا
در روزهای اخیر تهران و تعدادی از کلانشهرهای کشور با معضل آلودگی هوا دست و پنجه نرم میکنند. یکی از مهمترین حواشی آلودگی هوا خسارتهای سلامتی ناشی از این معضل زیست محیطی است و بنا به اذعان متخصصان، آلودگی هوا میتواند باعث سرگیجه، تهوع، ضعف و سستی و در طولانیمدت منجر به اختلالات قلبی-عروقی، سرطان ریه و سکته شود.
به دنبال افزایش شاخص آلایندههای هوا در تهران و برخی شهرهای دیگر نظیر اراک، البرز، مشهد، اصفهان و … طی روزهای اخیر، برلیانت بزرگمهر – مشاور رئیس انجمن تغذیه ایران در گفت وگو با ایسنا، با تایید این موضوع که آلودگی هوا باعث عارضهها و بیماریهای مختلف در انسان میشود، توصیه میکند که شهروندان در روزهای آلوده از حضور در فضاهای باز خودداری کنند و برای کاهش خطرات ناشی از آلودگی هوا، مصرف آنتیاکسیدانها را در برنامه غذایی خود قرار دهند.
نقش ویتامینها در افزایش مقاومت بدن در برابر آلودگی هوا
این متخصص تغذیه و رژیمدرمانی با بیان اینکه آنتیاکسیدانها در افزایش مقاومت بدن انسان نقش موثری دارند، گفت: مصرف مواد غذایی حاوی ویتامینهای C، A و E توصیه میشود. ویتامین C عمدتا در مرکبات شامل پرتقال، لیموشیرین و نارنگی و همچنین در کیوی و توت فرنگی به مقدار قابل توجه وجود دارد.
همچنین سبزیجات سبز رنگ و گیاهان و سبزیجات نارنجی رنگ و مایل به قرمز مثل هویج و گوجه فرنگی منبع غنی برای ویتامین A و پیشسازهای آن هستند. ویتامین E نیز در جوانهها به ویژه جوانه گندم، غلات سبوسدار و روغنهایی که در حرارت محیط، مایع هستند؛ وجود دارد. اینها همگی منابع آنتیاکسیدان هستند که برای کاهش اثرات آلودگی هوا روی بدن انسان باید به مقدار کافی از آنها استفاده شود.
بزرگمهر با تأکید بر اینکه ماهیها و محصولات دریایی به دلیل داشتن اسیدهای چرب امگا ۳، برای افزایش مقاومت بدن بسیار مفید هستند؛ افزود: شیر و سایر لبنیات هم در بهبود کارکرد و مقاومت بدن در برابر بیماریها مفیدند. دقت داشته باشیم که تاثیر ویتامین D در افزایش مقاومت بدن در مقابله با بیماری و عارضهها ثابت شده است. از آنجا که آلایندهها و ذرات گرد و غبار مانع تابش مستقیم اشعه ماوراء بنفش به پوست و جذب ویتامین D میشود، بهتر است از داروهای مکمل برای تأمین ویتامین D استفاده شود.
ورزش و آلودگی هوا
مشاور انجمن تغذیه ایران در ادامه ورزش را مولفه بسیار مهم در کنترل اثرات منفی آلودگی هوا و مقاومسازی بدن انسان دانست و گفت: ورزش باعث ترشح موادی میشود که در برابر اختلالات و بیماریها، بدن را مصون نگه میدارد. فراموش نکنیم که استرس از جمله مواردی است که در کاهش مقاومت انسان در برابر بیماریها نقش دارد.
وی در پایان با بیان اینکه تغدیه، ورزش و آرامش ذهنی در افزایش مقاومت بدن موثر است، در پاسخ به این پرسش که آلودگی هوا در بروز کدام بیماریها موثر است؟،
گفت: یکی از بیماریهایی که در اثر آلودگی هوا ایجاد میشود، سرطان ریه است. افزون بر این اختلالات قلبی و عروقی و سکته از دیگر پیامدهای آلودگی هوا است. ضمن اینکه برخی افراد در برابر آلودگی هوا دچار تهوع یا سرگیجه و یا ضعف و سستی میشوند. برخی هم هیچ یک از این عارضهها را ندارند.
مجتبی خالدی سخنگوی سازمان اورژانس کشور سهشنبه ۲۱ آبان اعلام کرد که طی چند روز گذشته به دلیل بروز آلودگی هوا ۲۱۶۰ نفر به دلیل مشکلات قلبی و تنفسی به اورژانس پیش بیمارستانی و بیمارستانی مراجعه کردهاند. از این تعداد ۷۵۶ مورد بیمار تنفسی و ۱۴۰۴ مورد قلبی به اورژانس مراجعه کردهاند.
همچنین پیش از این عباس شاهسشونی رییس گروه سلامت هوا و تغییرات اقلیمی وزارت بهداشت با اشاره به اینکه شهر تهران از بین ۲۶ شهر آلوده جهان، رتبه ۱۲ را دارد، گفته بود که آلودگی هوا به عنوان چهارمین عامل مرگ و میر و دومین عامل ابتلا به بیماریهای غیرواگیر مانند سکته قلبی، سکته مغزی و سرطان های ریوی در جهان شناخته شده است. بطور کلی ۱۷ درصد از کل مرگهای ناشی از بیماریهای غیرواگیر به علت مواجهه با آلودگی هوا است.
مطابق آخرین گزارش سازمان بهداشت جهانی به ترتیب ۳۴ درصد از مرگهای ناشی از سکته مغزی، ۲۵ درصد از مرگهای ناشی از بیماریهای ایسکمیک قلبی (IHD)، ۳۶ درصد از مرگهای ناشی از سرطان ریه به دلیل مواجهه با آلودگی هوای آزاد است.