آسکاریازیس زمانی رخ می دهد که نوعی کرم حلقوی بزرگ که به نام آسکاریس لومبریکوئیدس (Ascaris lumbricoides) شناخته می شود، روده کوچک را آلوده کند.
برای دانستن اطلاعات بیشتر در مورد علل، علایم، شیوه درمان و سایر مطالب مربوط به آسکاریوز با ما همراه باشید.
اسکاریوز (ascariasis) چیست؟
اسکاریوز یک بیماری عفونی شایع در کشورهای در حال توسعه است که فاقد عمومیت و بهداشت گسترده و مدرن هستند. یک کرم حلقوی به نام آسکاریس لومبریکوئیدس (Ascaris lumbricoides) روده کوچک را آلوده می کند و به عنوان انگل عمل کرده و مواد مغذی را از روده میزبان خود می گیرد.
آسکاریس لومبریکوئیدس، همراه با کرم شلاقی (Whipworm) و کرم قلابدار (Hookworm)، یک نوع انگل شناخته شده به عنوان soil-transmitted helminth (STH) است.
این کرم حلقوی تخم ریزی می کند و در مدفوع شخص قرار می گیرد. هنگامی که فرد آلوده در نزدیکی زمین کشاورزی یا محصولات کشاورزی مدفوع کند، این کرم گسترش می‌یابد. تا زمانی که مردم محصولات کشاورزی را کاملا نشسته و یا آنها را کاملا طبخ نکنند، این انگل حلقوی می تواند یک میزبان جدید وارد کند و دوباره چرخه حیات خود را آغاز کند. بسیاری از افراد مبتلا به آسکاریازیس هیچ گونه علائمی را تا زمانی که عفونت شدید شود، تجربه نمی کنند.
علائم آسکاریازیس
اسکاریوز ممکن است در ابتدا علائمی نداشته باشد. با این حال، همانطور که آلودگی در داخل روده کوچک رشد می کند، فرد ممکن است علائمی از جمله موارد زیر مشاهده کند:
- دردهای شکمی
- از دست دادن اشتها
- مشاهده کرم در مدفوع
- استفراغ
- نقص رشد در کودکان
- کاهش وزن
- تهوع
- اسهال
- حرکات نامنظم روده
در آلودگی های پیشرفته تر، کرم ها می توانند به ریه های فرد نفوذ کنند. اگر این اتفاق رخ دهد، فرد ممکن است علائمی نظیر موارد زیر داشته باشد:
- تب
- ناراحتی و درد در قفسه سینه
- سرفه شدید
- مخاط خونی
- تنگی نفس
- خس خس
در موارد نادر، ممکن است فرد یک عارضه معروف به پنومونی آسپیراسیون را تجربه کند.
چرخه زندگی آسکاریس لومبریکوئیدس (Ascaris lumbricoides)
اگر کرم آسکاریس لومبریکوئیدس (Ascaris lumbricoides) به بدن فرد راه پیدا کند شروع به رشد و تغذیه از بدن میزبان میکند.
مراحل زندگی کرم حلقوی به شرح زیر است:
- پس از آلوده شدن به این انگل، کرم شروع به رشد میکند و بالغ میشود.
- کرم بالغ به صورت روزانه در بدن میزبان تخم گذاری میکند.
- کرم ها از طریق جریان خون به ریه انتقال می یابند.
- یک کرم ماده حدود ۲۰۰۰۰۰ تخم در روز تولید می کند.
- تخم به صورت مدفوع یا در شرایط خاص از طریق سرفه های شدید از بدن فرد خارج می شود.
علل:
تخم این کرم معمولاً توسط مدفوع حیوانات و انسان آلوده به دیگران انتقال میابد. ممکن است با خوردن یا نوشیدن غذا یا آب آلوده به آسکاریوز، با این انگل آلوده قرارداد ببندید، به ویژه اگر مواد غذایی و یا دست هایتان را به طور کامل شستشو ندهید.
کودکان ممکن است با بازی با خاک یا گیاهان آلوده شوند و دست هایشان را به دهانشان برده و آلوده شوند.
عوامل خطر
کرم های حلقوی در سراسر جهان زندگی می کنند، اما بیشتر در محیط های نیمه گرمسیری و گرمسیری رایج هستند. آن ها همچنین در بخش هایی از جهان که اصول بهداشتی در زیر استانداردهای مدرن قرار دارند بسیار شایع هستند.
عوامل خطر برای گسترش آسکاریوز عبارتند از:
- قرار گرفتن در معرض آلودگی خاک
- زندگی در منطقه نیمه گرمسیری یا گرمسیری
- فقدان بهداشت مدرن
- عدم دفع مناسب مدفوع
- استفاده از مدفوع آلوده به عنوان کود برای محصولات
تشخیص آسکاریازیس
شایع ترین روش تشخیص شامل یک نمونه مدفوع است. پزشک می تواند با استفاده از میکروسکوپ، تخم انگل را در مدفوع یک فرد ببیند. ممکن است برای یک پزشک تشخیص آلودگی زودهنگام مشکل باشد، چون ممکن است کرم هنوز تخم ریزی نکرده باشد. علاوه بر این، یک پزشک می تواند آزمایش های تصویربرداری را به منظور تعیین تعداد کرم ها و تعیین محل آنها انجام دهد.
برخی از روش‌های تصویربرداری پزشکی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آندوسکوپی برای نگاه کردن به داخل روده
- سی تی اسکن
- تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)
- سونوگرافی
- اشعه X
روش های درمان
- معمولا دکتر بیشترین موارد آسکاریوز را با داروهای ضدالتهاب درمان می کند.
- ممکن است گزینه های درمان اضافی برای آلودگی های شدید مدنظر قرار گیرند.
- یک پزشک می تواند برای از بین بردن تعداد زیاد کرم ها، جراحی را توصیه کند. در صورتی که عفونت بخشی از روده را مسدود کند، جراحی نیز یک گزینه خوب است.
عوارض جانبی و مشکلات
در اکثر موارد، آسکاریوز علایم خفیفی دارد و یا بدون علایم بوده و عوارضی ندارد. اگر آلودگی بیش از حد بزرگ یا شدید باشد، فرد در معرض خطر مشکلات قرار خواهد گرفت:
انسداد در مجاری که به کبد یا پانکراس متصل می شوند.
انسداد در روده، باعث درد و استفراغ می شود. این یک وضعیت اورژانسی پزشکی است.
رشد کم و کمبود تغذیه ای در کودکان.
پیشگیری
افرادی که در مکان هایی با بهداشت مدرن زندگی می کنند در معرض خطر کمتری قرار دارند. با این وجود، شستن درست مواد غذایی و شستن دست ها ضروری است. همچنین افراد باید هر یک از ظروف و سطوح پخت و پز را بعد از هر بار استفاده به خوبی بشویند.
هنگام بازدید از یک منطقه با کمبود امکانات بهداشتی، یک فرد باید اقدامات احتیاطی زیر را برای جلوگیری از عفونت انجام دهد:
- تمیز بودن فضای آماده سازی غذا را بررسی کنید.
- پیش از نوشیدن آب، آن را بجوشانید.
- قبل از پرداختن به غذا و خوردن غذا، دستان تان را با صابون و آب گرم بشویید.
- از مناطق حمام عمومی اجتناب کنید، به خصوص اگر آن ها کثیف به نظر می آیند.
- هر سبزی یا میوه ای را که در شرایط غیر بهداشتی رشد کرده را با دقت پوست گرفته و بپزید.
- مطمئن شوید که کودکان پس از بازی در بیرون، دستان خود را با آب و صابون بشویند.
مردم می توانند با استفاده از تکنیک های مدیریت ایمن غذا و استفاده از تجهیزات بهداشتی مدرن و اجتناب از سفر به مکان هایی که این عفونت رایج است، اقدامات لازم را برای جلوگیری از عفونت های آسکاریوز انجام دهند. ممکن است در ابتدا تا هنگامی که آلودگی خیلی شدید نشده باشد فرد متوجه عفونت آسکاریوز نشود. پس از شناسایی، فرد می تواند پس از درمان ، انتظار بهبود کامل را داشته باشد.