در رسانه های چاپی عدد صد معمولا هیجان برانگیز و خوشحال کننده است. این، صدمین شماره از «خوب است بدانید» را با آرزوی سلامتی برای شما نوشته ایم؛ بفرمایید و یک جرعه بیشتر بدانید.
تیروئید غده ای کوچک به شکل پروانه در بخشی از گردن (مقابل نای و زیر برآمدگی گلو) است که وظیفه ترشح برخی هورمون های موردنیاز بدن همچون کلسی تونین، تیروکسین و تری یدوتیرونین را برعهده دارد.
اگرچه غده هیپوفیز در مغز اعمال کلی آن را کنترل کرده، با ترشح هورمونی تحریک کننده به نام TSH آن را به انجام وظایفش وامی دارد، گاهی تیروئید به درستی عمل نمی کند و کم کار، پرکار، بزرگ، ملتهب یا حتی سرطانی می شود و در این حین علائمی بروز می دهد که فرد مبتلا را به دردسر و مشکل می اندازد.
اگر چند وقتی است علائم پی آمده را در خود می بینید، از مراجعه به پزشک و درخواست آزمایش غفلت نکنید:
۱ ـ کم کاری
علائم: احساس خستگی مداوم، احساس افسردگی، تنبلی، اشکال در تمرکز، ضعف حافظه و یادآوری، کند شدن حرکات یا واکنش ها، به هم خوردن متابولیسم و سوخت وساز بدن، افزایش بی دلیل وزن به رغم تغییر نکردن رژیم غذایی، خشکی، زبری و خارش پوست، خشکی، زبری و نازکی مو، گرفتگی های پیاپی عضلانی، سردی دست و پا و احساس سرما، یبوست و افزایش میزان خونریزی ماهانه در خانم ها.
دلایل: نقص مادرزادی غده تیروئید، عمل جراحی، ابتلا به بیماری های خود ـ ایمنی مثل «هاشیموتو»، فقر مصرف و کمبود ید.
۲ ـ پرکاری
علائم: تعرق زیاد، بیقراری، اضطراب و تحریک پذیری، شکنندگی ناخن ها، نازکی و ریزش مو، تنش های عصبی، کاهش ظاهرا بی دلیل وزن به رغم کم نشدن یا حتی افزایش خوراک معمول، ضعف عضلات باز و و ران، ابتلا به بی خوابی، فراموشی و ضعف در تمرکز، مشکلات بینایی. تپش قلب و بی نظمی ضربان، اسهال و کاهش میزان خونریزی ماهانه در خانم ها.
دلایل: سابقه خانوادگی، اختلال مادرزادی، استرس بیش از حد در زنان، وجود تومور یا بندرت عفونت ویروسی، مصرف برخی داروها مثل آمبودارون و محلول های لوگول، ابتلا به بیماری های خودایمنی مثل گری وز که موجب افزایش تولید هورمون و بیرون زدگی چشم ها (اگزوفتالمی) می شود.
۳ ـ التهاب توده ای
غیر از به هم خوردن تعادل هورمونی، شایع ترین علامت ابتلا به بیماری های توده ای همچون گواتر، کیست یا تومور سرطانی نیز بزرگی، سفتی یا نرمی بیش از حد غده تیروئید است.
خوب است بدانید تا همین چند سال پیش، اختلالات تیروئید در مردم بسیار شایع و بارز بود، اما افزودن ید به نمک، حداقل فقر کسب ید را تا حد بسیار زیادی جبران کرد.