-
اگر كودكتان در هنگام خواب مرتبا غلت می زند پس ممكن است در جای خود چرخیده و پاهایش بالاتر از سر او قرار گیرد و به این ترتیب همه زحمات شما از انجام این كار از بین برود.
سیستم ایمنی فرزند شما هنوز در حال تكامل است و بطور همزمان او با ویروسهای مختلفی روبرو می شود. در واقع سیستم ایمنی او با هر بار سرما خوردگی فقط می تواند در مقابل یكی از ۲۰۰ نوع ویروس سرما خوردگی كه با آن برخورد می كند، پاسخ داده و ایمنی پیدا كند.
تمام سرماخوردگی هائی را كه در سراسر عمرتان به آن مبتلا شده اید در نظر بگیرید! فرزند شما باید با همه آنها – و حتی تعداد بیشتر – مواجه شود تا نسبت به همه ویروسهای سرما خوردگی ایمنی پیدا كند.
اگر فرزند شما به پیش دبستانی یا دبستان می رود، اجبارا و قطعا انواع ویروسهای سرماخوردگی را از دوستان و همكلاسی هایش می گیرد.
دستان و انگشتان او با ویروسهای مختلف تماس پیدا می كند، سپس انگشتان با دهان و بینی و چشمانش تماس می یابد و ویروس محل مناسبی برای جایگزینی و رشد پیدا می كند.
گاهی اوقات امكان دارد هنگام غذا خوردن با دوستش كه سرما خورده است شریك شود یا دوستش به سمت او عطسه یا سرفه می كند و او از هوایی كه آلوده به ذرات آب دهان و ویروس است تنفس می كند و بدین ترتیب به ویروس آلوده می شود.
بچه ها بطور متوسط ۶ تا ۱۰ بار در سال دچار سرما خوردگی می شوند. در خانواده هایی كه بچه های در سنین پیش دبستانی یا دبستان دارند تعداد سرماخوردگی ها ممكن است به ۱۲ بار در سال هم برسد در حالیكه بزرگسالان ممكن است تنها ۲ تا ۴ بار در سال سرما بخورند.
ممكن است كه فرزند شما در پائیز یا زمستان بیشتر سرما بخورد كه علت آن سرمای هوا و گرم كردن درون خانه است كه باعث خشك شدن مخاط بینی شده و جایگزینی ویروس سرما خوردگی را راحتر می كند. همچنین وقتی هوای بیرون سرد است، او بیشتر در محیط بسته می ماند كه در این حالت امكان انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر بیشتر است.
چگونه می توانم تشخیص دهم كه فرزندم سرما خورده و مبتلا به آنفولانزا یا آلرژی نشده است؟
افتراق این بیماریها واقعا گاهی مشكل است! زیرا گاهی این بیماریها علائم یكدیگر را تقلید می كنند و فرد را به راحتی گول می زنند.
كودك مبتلا به سرماخوردگی آبریزش بینی با موكوس شفاف دارد كه ممكن است غلیظ هم بشود. ترشحات ممكن است در طول یك هفته سبز یا خاكستری شود.
ممكن است گرفتگی بینی یا سرفه خفیف یا تب پائین هم دیده شود.
گرفتگی بینی و سرفه معمولا قبل از تب دیده می شود. به عبارت دیگر اگر فرزند شما تب بالا همراه با علائم جدی دیگر دارد بنظر می رسد بیماری ویروسی دیگری داشته باشد. كودكی كه مبتلا به آنفولانزا می شود ممكن است اسهال یا استفراغ نیز داشته باشد.
اگر فرزند بیمار شما تب دار است و هنگامیكه تب او پائین می آید بتواند بطور عادی ( یا حتی نزدیك به عادی) غذا بخورد و بازی كند، احتمالا بیماری او در حد یك سرماخوردگی ساده است. اما اگر با وجود كاهش تب هنوز هم بیمار و بدحال به نظر می رسد، مساله جدی تر از سرماخوردگی است.
خارش، آبریزش بینی و اشكریزش از علائم اصلی آلرژی هستند. حملات عطسه و یا خارش پوست كه برای هفته ها یا ماهها ادامه داشته باشد نیز وجود آلرژی را در كودك شما تائید می كنند. در اینصورت ترشحات بینی فرزند شما به جای اینكه غلیظ شود یا تغییر رنگ به زرد و سبز و خاكستری بدهد (مانند آنچه در سرماخوردگی دیده می شود)، شفاف باقی خواهد ماند. بعلاوه آلرژی باعث تب در كودك نمی شود و معمولا در بهار و تابستان و حتی پائیز هم دیده می شود.
برای درمان سرما خوردگی كودكم چه می توانم بكنم؟
هیچ داروئی نمی تواند باعث شود كه ویروس سریعتر از بدن او خارج شود، اما شما می توانید تمهیداتی را بكار برید كه فرزندتان احساس بهتری داشته باشد و از همه مهمتر اینكه از ابتلا او به عفونت باكتریایی و بدتر شدن حال عمومی اش جلوگیری كنید.
در درجه اول كودك شما باید به مقدار زیادی استراحت كرده و مایعات كافی دریافت كند. به او آموزش دهید كه چگونه می تواند با آرام فین كردن محتویات بینی اش را تخلیه كند، بدین ترتیب از تجمع ترشحات و گرفتگی بینی جلوگیری می كند. در روز به دفعات و قبل از خوردن غذا و بعد از رفتن به توالت دستهایش را بشوید.
توصیه های دیگری كه با انجام آنها می توانید به او كمك كنید:
از یك دستگاه بخور ساز گرم یا مرطوب كننده سرد برای مرطوب كردن فضای اتاق استفاده كنید. او را به حمام ببرید و آب داغ را باز كنید تا بخور گرم در حمام ایجاد شود.
بخور كافی حدود ۱۵ دقیقه در فضای حمام یا اتاق می تواند كمك بزرگی بكند. وان آب گرم نیز می تواند همین نتیجه را داشته باشد به خصوص اگر مقداری روغن نعنا یا اكالیپتوس به آب اضافه كنید كه یك راه مطمئن و آرامش بخش برای درمان موقت گرفتگی بینی است.
هنگام خواب سر او را در سطحی بلندتر یا كمی مایل نگه دارید. می توانید از یك بالش بزرگتر یا گذاشتن یك پتوی تا شده زیر بالش معمولی او استفاده كنید. خوابیدن در این حالت می تواند باعث بهبود تخلیه ترشحات پشت حلق شود و خواب راحتتری را داشته باشد، ولی در این كار زیاده روی نكنید.
اگر كودكتان در هنگام خواب مرتبا غلت می زند پس ممكن است در جای خود چرخیده و پاهایش بالاتر از سر او قرار گیرد و به این ترتیب همه زحمات شما از انجام این كار از بین برود.
آیا می توانم به فرزندم داروهایی را كه احتیاجی به نسخه پزشك ندارند بدهم؟
بهتر است قبل از این كار با پزشك مشورت كنید و ببینید او چه دارویی را به شما پیشنهاد می كند. انواع مختلفی از داروهایی كه بطور رایج برای سرماخوردگی استفاده می شود وجود دارد كه هر یك اثر خاصی دارد و برخی بطور تركیبی و حاوی چند داروست.
ممكن است پزشك یك یا چند نمونه از آنها را برای شرایط كودك شما برگزیند. ممكن است آنها را چند بار در روز یا فقط در صورت لزوم یا در بعضی از مواقع مانند شبها كه علائم موجود مانع از استراحت او (یا شما) می شوند تجویز كند.
دقت كنید كه از دادن چند داروی مختلف برای درمان علائم متفاوت بپرهیزید زیرا اكثر آنها حاوی مواد مشابهی (مثل استامینوفن) بوده و تجویز هم زمان آنها باعث دو یا چند برابر شدن دوز مصرفی آن ماده خاص می شود.
شاید بخواهید از آنتی هیستامینهای موجود در داروخانه ها استفاده كنید كه باعث می شوند فرزند شما راحتر بخوابد. اما به خاطر داشته باشید كه این داروها ممكن است در برخی افراد به جای آرام كردن، سبب تحریك و بیقراری شود.
اگر فرزند شما تب دارد، می توانید به او استامینوفن یا ایبوپروفن مخصوص اطفال بدهید. هرگز به او آسپیرین ندهید زیرا ممكن است خطر بروز سندرم “رِی” كه یك وضعیت نادر اما كشنده است را افزایش می دهد.
به یاد داشته باشید كه این داروها نمی توانند دوره بیماری را كوتاه كنند بلكه از عوارض بعدی مثل سینوزیت یا عفونت گوش جلوگیری می كند.
چه درمانهای دیگری می تواند علائم سرماخوردگی را كاهش دهد و باعث راحتی كودكم در دوره بیماری شود؟
اضافه كردن چند قطره روغن نعنا (menthol) یا اكالیپتوس یا كاج (pine) به دستگاه بخور یا در وان حمام می تواند باعث كاهش احتقان بینی شود.
محلول رقیق و ولرم چای بابونه (chamomile) می تواند باعث تسكین او شود.
هرگز از افدرا یا افدرین كه یك داروی ضد احتقان گیاهی است استفاده نكنید. قدرت اثر این دارو در افراد مختلف بسیار متفاوت است و ممكن است باعث واكنشهای نامناسب مانند افزایش فشار خون، ضربان نامنطم قلب، تشنج، حمله قلبی و سكته مغزی در افراد بزرگسال شود. همیشه قبل از تجویز هر داروئی به فرزند خود با پزشك او مشورت كنید.
چه موقع لازم است با پزشك تماس بگیرم؟
– اگر تب بالای ۳۹ درجه سانتیگراد دارد.
– اگر ۵ تا ۷ روز بعد از شروع بیماری علائم او بدتر شده (به جای اینكه بهتر شود) و یا اگر علائم سرما خوردگی بیشتر از ۱۴ روز طول كشیده است.
– اگر سرفه او بدتر شده و یا همراه با خس خس سینه (ویزینگ) و یا تنفس های بریده بریده است؛ زیرا این علائم می تواند نشان دهنده ابتلا به آسم، عفونت ریه (پنومونی) یا سایر عفونتهای دستگاه تنفسی باشد.
– اگر فرزندتان به شما بگوید كه گوش درد دارد یا متوجه شوید كه هنگام خوردن غذا یا فرو دادن آب دهان گوش او درد می گیرد یا حتی گوشش را كشیده یا می مالد باید به پزشك مراجعه كنید زیر این علائم می تواند نشانه عفونت گوش باشد.
– اگر بیقرار و بی توجه باید یا خیلی خسته بنظر برسد.
چه كار می توانم بكنم تا باعث كاهش تعداد دفعات سرما خوردگی فرزندم شوم؟
شما نمی توانید كاری كنید كه او اصلا سرما نخورد، اما می توانید كارهائی انجام دهید تا او كمتر در معرض خطر بیماری قرار گرفته و سیستم دفاعیش تقویت شود. ویروسهای سرماخوردگی در داخل مخاط خشك بینی راحت تر نفوذ می كنند پس دقت كنید كه مایعات كافی دریافت می كند و استراحت كافی دارد و غذاهای مفید و مقوی می خورد.
تا جائی كه می توانید فرزند خود را از كودكان و بزرگسالان بیمار دور نگه دارید.
به او آموزش دهید تا دستهایش را قبل از خوردن بشوید و خودتان هم قبل از آماده كردن غذا دستهایتان را بشوئید.
دود سیگار می تواند فرزند شما را در معرض خطر بیماریهای دستگاه تنفسی فوقانی قرار دهد. كودكتان را از افراد سیگاری دور نگه دارید و همینطور از ماندن آنها در مكانهایی كه افراد در آنجا سیگار می كشند جلوگیری كنید. بچه هایی كه با افراد سیگاری زندگی می كنند بیشتر از بچه های دیگر سرما می خورند و سرماخوردگی آنها بیشتر هم طول می كشد.