افزایش رشد مو انواع دسر ساده و خوشمزه چاقی صورت رژیم لاغری دکتر کرمانی

پسوریازیس چیست؟

بیماری پسوریازیس، سوریازیس یا صدف یکی از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی است که از سال‌های قدیم شناخته شده است. در طی این بیماری سیستم ایمنی با ارسال سیگنال‌های معیوب موجب تسریع رشد سلول‌های پوست می‌شود. در واقع در حالت عادی سلول‌های پوست به طور دائم از لایه‌های زیرین به طرف سطح حرکت کرده، در آنجا هسته‌های خود را از دست داده و به صورت پوسته‌های مرده از بدن دفع می‌شوند.

این روند بطور معمول حدود یک ماه به طول می‌انجامد، اما در جریان پسوریازیس، چرخه حیات سلول‌های پوست بر اثر همان اشکالات سیستم ایمنی، سرعت یافته در نتیجه چندین لایه سلول مرده در سطح پوست تجمع پیدا می‌کنند که همان پوسته‌های پسوریازیس را تشکیل می‌دهند.همچنین قابل ذکر است که بیماری پسوریازیس مسری نیست و برای بروز این بیماری باید زمینه ژنتیکی در فرد وجود داشته باشد و افرادی که این زمینه را ندارند، با احتمال کمتری به این بیماری مبتلا نمی‌شوند.

rtttt

*علائم این بیماری به چه صورت است ؟
علائم این بیماری در حالت خفیف ایجاد برجستگی‌ و لک‌های پوستی قرمز رنگ همراه با پوسته‌های سطحی مشخص است.

*چه کسانی به بیماری پسوریازیس مبتلا می‌شوند ؟
ابتلا به بیماری سوریازیس خیلی قابل پیش‌بینی نیست. این بیماری اغلب در دو طیف سنی حدود ۲۰ سال و افراد بالای ۶۰ سال دیده می‌شود. با این حال در سن‌های مختلف هم این بیماری گزارش شده است. همان طور كه گفته شد عوامل خانوادگی نیز در ابتلا به این بیماری موثر است در فرزندانی كه پدر یا مادر آنها مبتلا هستند بیشتر دیده می‌شود. اما در بعضی مواقع خود فرد به عنوان اولین نفر در خانواده به این بیماری مبتلا می‌شود.

*چگونه پسوریازیس تشخیص داده می‌شود ؟
اغلب بیماری پسوریازیس با معاینه بالینی تشخیص داده می‌شود. متخصصین پوست که آموزش کافی دیده اند خیلی سریع با معاینه کامل پوست می‌توانند بیماری را تشخیص بدهند. اما در مواردی که ضایعات مشکوک هستند می‌توان از بیوپسی پوست استفاده کرد به طوری که با تکه‌برداری کوچک از پوست و بررسی کامل آن می‌توان تشخیص بیماری را تایید كرد.

میزان شیوع پسوریازیس در جامعه چقدر است ؟
متاسفانه در کشور خودمان آمار دقیقی از شیوع این بیماری وجود ندارد، اما حدود ۲ تا ۵ در صد از جوامع مختلف درگیر این بیماری هستند. درصد آمار کلی دنیا نشان می‌دهد که بیماری پسوریازیس نسبت به بیماری‌های پوستی دیگر جزو بیماری‌های شایع پوستی محسوب می‌شود. با این حال بین کل افراد جامعه خیلی زیاد دیده نمی‌شود.

*كدام نواحی بیشتر درگیر می‌شوند ؟
نواحی كه بیشتر درگیر این بیماری می‌شوند آرنج، زانو، ناحیه پشت، پوست سر و كف دست و پاها است و در بعضی مواقع صورت فرد نیز درگیر می‌شود. اما پسوریازیس در مواقع حادتر کل پوست بدن را احاطه می‌کند به طوری که تمام پوست بدن قرمز رنگ می‌شود.شکل معمول پسوریازیس به صورت بروز لکه‌های برجسته یا لکه‌های قرمز پوسته دار در ناحیه آرنج و زانو به صورت پراکنده ممکن است در هر جایی از بدن تشکیل شود. ضایعات فقط پوست سر را درگیر و باعث ایجاد پوسته‌های شدید و ضایعات قرمز رنگ می‌شوند و خوشبختانه باعث ریزش دائمی موی افراد نمی‌شوند.

یكی دیگر از جاهایی كه می‌تواند اختصاصی یا همراه جاهای دیگر در پسوریازیس درگیر شود،درگیری ناحیه تناسلی در مردان و زنان است. معمولا در ناحیه تناسلی به دلیل رطوبت بیشتر پوسته‌های سطحی زیادی دیده نمی‌شوند و بیشتر لكه‌ یا پلاك‌های قرمز رنگ براق دیده می‌شود. پسوریازیس در کف دست و پاها باعث می‌شود که پوست قطور و پوسته پوسته شود و ممکن است رنگ قرمز کمتری از  خود نشان بدهد. تحمل قطر زیاد کف دست و پا برای افراد ناراحت كننده و سخت است. معمولا صورت نیز در پسوریازیس درگیر نمی‌شود اما در بچه‌ها این امکان وجود دارد.

*درگیری ناخن‌ها در بیماریپسوریازیس به چه صورت است ؟
یکی از جاهایی که در انواع الگوهای پسوریازیس دیده می‌شود درگیری ناخن دست و پاها است. عملا در پسوریازیس رشد ناخن سریع‌تر از حالت عادی است به همین علت معمولا در این شرایط ممکن است به روی ناخن حالت‌های مختلفی مانند: نقطه نقطه، فرورفتگی و ایجاد خطوط‌های طولی ایجاد شود. گاهی اوقات لکه‌های قهو‌ه‌ای رنگی به روی ناخن ایجاد می‌شود که اصطلاحا به آن «لکه‌های روغنی» گفته می‌شود. در این شرایط صفحه ناخن از پوست بستر خود جدا می‌شود.

*چه عواملی در پدید آمدن و عود این بیماری دخیل هستند ؟
علت بارز ابتلا به پسوریازیس هنوز معلوم نیست، اما بسیاری از تحقیقات در این زمینه در حال انجام است. یكی از عواملی كه باعث اختلال در تنظیم تقسیم سلولی و افزایش سرعت آن می‌شود عوامل ژنتیكی است. ژن‌های متعددی در بروز این بیماری شناسایی شده است، اما با این‌ حال الگوی ارثی ثابتی در بروز این بیماری شناسایی و تایید نشده است. احتمال بروز این بیماری در نوزادنی كه یكی از والدینشان مبتلا ‌باشند بالاتر است. علاوه ‌بر عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی نیز بی‌تاثیر نیستند.

یكی از عوامل محیطی كه در بعضی از الگوهای پسوریازیس شناخته شده است همراهی آن با عفونت‌های میکروبی مانند: گلودردهای چرکی است به طوری كه در بعضی از انواع پسوریازیس این عفونت‌ها بروز و تشدید پیدا می‌کنند. همچنین مصرف برخی دارو‌ها باعث می‌‌شود که این بیماری در افرادی که زمینه ژنتیکی آن را دارند ایجاد شده و باعث شدت این بیماری در افرادی كه مبتلا هستند می‌شود. مصرف دخانیات، بروز استرس‌ها و برخی عفونت‌ها نیز از دیگر عواملی است که سبب بروز این بیماری برای نخستین‌ بار و همانطور كه گفته شد عود مجدد آن در مبتلایان به این بیماری می‌شود.همچنین شدت این بیماری‌ برحسب وضعیت عمومی مثل دوره بارداری، قبل یا بعد آن تغییر پیدا می‌کند. با این حال در بیشتر مواقع هیچ علت مشخصی برای بیماری پسوریازیس پیدا نمی‌شود.

rttt

*انواع پسوریازیس
پسوریازیس در اشكال گوناگون دیده می‌شود، نوع معمول و شایع‌ آن به صورت پلاك‌های قرمز رنگ با پوسته‌ریزی قابل توجه، اغلب در سر، آرنج‌، ساعد، زانو و گاهی اوقات نواحی تناسلی دیده می‌شود.اما گاهی اوقات پلاك‌های ذكر شده بخش قابل توجهی از سطح پوست را درگیر می‌كنند كه به این حالت اصطلاحا پسوریازیس پوستولار می‌گویند. در این شرایط تقریبا تمام سطح بدن دچار قرمزی و پوسته‌ریزی می‌شود كه حالت خطرناكی از پسوریازیس را ایجاد می‌كند كه به آن پسوریازیس اریترودرمیك گفته می‌شود. در این شرایط فرد نیاز به مراقبت‌های ویژه داردو برای سلامت فرد خطرناک است.

یکی از الگوهای شدیدتر این بیماری که خوشبختانه شیوع آن کمتر است پسوریازیس پوسچولاراست كه باعث ایجاد ضایعات پوستی كه اغلب حاوی چرك هستند می‌شوند. این نوع از پسوریازیسبیشتر نواحی انتهایی بدن مانند: کف دست و پا را درگیر می‌کند. ممكن است در جریان بیماری پسوریازیس در بعضی از افراد مفاصل نیز درگیر شوند كه به آنآرتروپاتیك گفته می‌شود. در این شرایط فرد دچار عوارض رماتیسمی می‌شود.

عوارض و دردهای مفصلی آن از نوع خفیف در حد تورم است و درد چند مفصل کوچک ‌مانند:
انگشت‌ها، زانو یا مچ دست از عوارض این نوع از پسوریازیس می‌باشد. این بیماری گاهی اوقات کاملا شبیه بیماری‌های رماتیسمی عمل می‌کند یعنی به صورت قرینه مفاصل مختلف را درگیر می‌كند و در موارد نادرتر درگیری مفاصل محوری و ستون مهره‌ها ایجاد می‌شود که متاسفانه در این شرایط توانایی حرکت و راه رفتن عادی فرد نیز کم می‌شود. به طوری که بیمارانی دیده شده‌اند كه به دلیل درگیری شدید مفصلی جهت معاینه و درمان به روی برانکارد جابه جا می‌شدند. اما خوشبختانه امروزه این نوع از پسوریازیس خیلی شایع نیست.

*چه عواملی منجر به شدیدتر شدن این بیماری می‌شوند ؟
یکی از مهم‌ترین عوامل مصرف بعضی از داروها مانند: داروی فشار خون، داروهایی که جهت درمان بعضی از بیماری‌های عفونی مانند بیماری مالاریا استفاده می‌شود و همچنین داروهایی که جهت رفع اختلالات خلقی نیز استفاده می‌شوند باعث تشدید بیماری پسوریازیس می‌شود. در بعضی از افراد هم مصرف بعضی از داروهایی که جهت درمان بیماری‌های قارچی و بعضی از مسکن‌ها نیز می‌توانند باعث تشدید این بیماری شوند.

مصرف سر خود داروهای کورتونی یا استروییدها که معمولا موقع مصرف بهبود نسبی در پسوریازیس ایجاد می‌كنند اما به محض اینکه مصرف دارو قطع می‌شود بیماری به صورت شدیدتری دیده می‌شود. بنابراین افردی كه مبتلا به بیماری پسوریازیس هستند باید حتما با مشورت و تجویز پزشک متخصص خود از داروهای دیگر استفاده کنند. قابل ذكر است كه ضایعات همراه با استرس‌های فكری و روحی نیز بیشتر می‌شوند. همان‌طور که گفته شد در حین دوره بارداری در اکثر موارد دیده شده که پسوریازیس فروکش می‌کند و  بعد از زایمان دوباره تشدید پیدا می‌کند.

*آیا پسوریازیس قابل درمان است ؟
در حال حاضر این بیماری درمان قطعی ندارد. كما اینكه بیماری قند، فشار خون و بسیاری از بیماری‌های دیگر نیز درمان قطعی ندارند. اما داروهای بسیاری وجود دارند كه با استفاده از آنها، بیماری پسوریازیس كنترل می‌شود. گاه بیمار تا مدت‌ها عاری از هرگونه ضایعه باقی می‌ماند. در مورد درمان چند نكته اصلی وجود دارد همانطور که گفته شد این بیماری مزمن شاید همه عمر در بدن یا پوست فرد وجود داشته باشد. برای شروع درمان باید در ابتدا بیماری را كنترل كنیم یعنی آن ضایعات بدشكل از پوست خارج شده و ظاهر پوست سالم شود.

اگر فرد درمان را ناقص انجام دهد یعنی خیلی زود مصرف داروها را قطع كند ضایعات وخیم‌تر می‌شوند. در اكثر موارد  برای شروع درمان‌های پسوریازیس بیمار لازم است که در بیمارستان بستری شود و آزمایش‌های لازم جهت درمان را انجام دهد تا بر اساس آن درمان شروع  شود. در طول درمان و مصرف طولانی مدت داروها انجام پیگیری‌های لازم از نظر وزن، اندازه‌گیری فشار خون و ارزیابی مجدد آزمایش‌ها لازم است.

روش‌های درمان به چه صورت است ؟
طیف وسیعی از درمان‌های موضعی و  نوردرمانی تا درمان‌های خوراكی و تزریق می‌توانند در درمان این بیماری كمك كنند. همچنین داروهایی‌ كه در حال حاضر تجویز می‌شوند خیلی موثر هستند. اما هیچ كدام باعث درمان همیشگی بیماری نمی‌شوند. فردی که به پسوریازیس دچار است باید یكسری اصول را رعایت كند و تحت نظر متخصص پوست باشد. روش‌های مختلف درمان به صورت زیر است:

درمان های موضعی
درمان‌های ساده همان طور كه گفته شد شامل مصرف داروهای موضعی مانند مرطوب‌كننده‌های معمولی و  تركیبات دارویی موضعی مانند تار یا زغال، تركیبات لایه بردار پوستی مانند: اوره یا حتی به صورت كنترل شده می‌توان از كورتون‌های موضعی استفاده كرد. یكی از داروهای موضعی مناسب و خوب كه در مورد پسوریازیس استفاده می‌شود تركیبات موضعی ویتامین D  است كه كمك به بهبودی این بیماری می‌کند.

rtt

درمان سیستمیکدر موارد حادتر كه ضایعات پوستی شدید هستند و نور درمانی اثر ندارد فرد می‌تواند تحت نظر پزشك از درمان‌های خوراكی خاص استفاده كند. داروهای خوراكی پسوریازیس یک روند درمانی كاملا تخصصی دارند و حتما باید تحت نظر متخصص پوست تجویز و پیگیری شوند.

نور درمانی

روش خوبی كه بین درمان‌های موضعی و درمان‌های سیستمیك (خوراكی یا تزریقی) وجود دارد استفاده از نور درمانی یا فوتوتراپی است. در این روش از طیف‌های مشخص با طول موج‌های مشخص نور آفتاب استفاده می‌‌شود. این روش خیلی موثر است و خوشبختانه عارضه و خطر كمتری برای فرد دارد.  روش قدیمی آن استفاده از طیف UVAبود كه به خاطر سختی انجام آن و عوارض احتمالی آن این روزها خیلی كمتر از آن استفاده می‌شود. روشی كه امروزه به صورت وسیع‌تری جهت درمان استفاده می‌شود  طول موج محدود اشعه  UVBنور خورشید است.  این روش در افرادی كه بیماری پسوریازیس سطح وسیعی از پوست بدن را درگیر کرده به طوری که با درمان‌های موضعی مداوا نشده‌اند خیلی موثر است و عوارض خاصی هم برای آنها ندارد.

داروهای بیولوژیک
یكی از جدیدترین درمان‌هایی كه در موارد خاص خیلی موثر است استفاده از داروهایی است كه اصطلاحا به آن داروهای بیولوژیك می‌گویند. این داروها عملا واكنش‌های التهابی را که باعث این اختلال‌های تقسیم سلولی می‌شوند مورد هدف قرار می‌دهند. جهت استفاده از داروهای بیولوژیك به صورت تزریقی لازم به رعایت احتیاط‌های بسیار ویژه‌ای است. فرد مبتلا در ابتدا  باید به مراكز تخصصی پوست مراجعه کند و در اكثر مواقع نیز نیاز به بستری شدن دارند.

rt

به دلیل اینکه این دارو روند التهابی پوست را مهار می‌كند و حتما قبل تزریق فرد باید ارزیابی شود كه عفونت‌های نهفته‌ مانند: هپاتیت، عفونت‌های ویروسی و سل نهفته نداشته باشد. جهت درمان فرد داروهایی تجویز می‌شود که می‌تواند برای بیمار نجات بخش باشد. به ویژه در مورد درگیری‌های مفصلی شدید، التهاب را پایین می‌آورد به طوری که فرد می‌تواند به راحتی بایستد و حرکت کند.  نكته‌ای كه در مورد این داروهای بیولوژیك هست این است که یك روند كاملا تخصصی است.  استفاده از این‌ داروها یك مقدار پر هزینه است و هزینه آن قابل مقایسه با درمان‌های دیگر نیست. بنابران این روش از درمان قدم اول محسوب نمی‌شود و متخصصین پوست سعی می‌کنند در قدم اول با روش‌های دیگر بیمار تا حدی بهبود یابد.

* آیا این بیماری با اگزما پوستی شباهت دارد ؟
بله  پسوریازیس خیلی شبیه اگزما است. در مواقع بسیار دیده شده كه پزشکان در مراحل اولیه نمی‌توانند این را تشخیص بدهند كه فرد مبتلا به اگزما است یا سوریازیسم. البته در نواحی گه درگیری به صورت معمول‌ منتشر می‌شود تشخیص ظاهری راحت‌تر است. در موارد دیگر هم اگرلازم باشد برای تشخیص دقیق‌تر باید از روش تکه برداری پوستی که در آن تغییرات سلولی را نشان می‌دهد استفاده شود تا بیماری به درستی تشخیص داده شود.

توصیه آخر به خوانندگان :
نكته‌ای همه افراد باید به آن توجه کنند این است که همان‌طور که گفته شد بیماری پسوریازیس در اكثر مواقع بیماری كاملا خوش‌خیم و بدون خطری است. اما همیشه سیر درمانی بسیار طولانی دارد. البته امروزه تبلیغات عجیب و زیادی در سایت‌های اینترنتی و بعضی مجلات دیده می‌شود به عنوان اینكه داروی قطعی جهت درمان پسوریازیس كشف شده است. اما باید بگویم که هیچ درمان قطعی تاكنون برای پسوریازیس كشف نشده است و اكثریت درمان‌ها، چه داروهای موضعی ابتدایی و چه داروهای بیولوژیك كه ذكر شد نقش كنترل كننده و خاموش‌كننده‌ دارند. این داروها می‌توانند به مدت طولانی كل ضایعات را از روی پوست محو كنند. اما همیشه احتمال برگشت دوباره و عود ضایعات آنها وجود دارد. در نتیجه فرد مبتلا باید تحت نظر باشد و خودسرانه داروهای خود را قطع نكند.

یک پاسخ بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *