رضایت داشتن از شغل باعث سلامت روان می شود

 

• ضرورت کشف استعداد ها و توانایی هایی که هر فرد با آنها زاییده می شود، فقط تبلیغ شرکت های کشف استعداد و متخصصان استعدادیاب نیست، بلکه شناخت هر فرد از توانایی هایش نیازی جدی است که اگر به آن اهمیت داده نشود، می تواند به نارضایتی شغلی منجر شود.

سلامت و بهداشت روانی امروزه از مهم ترین و اصلی ترین مسائلی است که بسیاری از کشور ها بر روی آن تمرکز دارند. یکی از مسائلی که می تواند در سلامت روانی فرد تاثیر مستقیم داشته باشد ، رضایت شغلی است. در صورتی که فرد از شغل خود ناراضی باشد مجبور است که روزانه ساعت ها با ناخوشایندی به کار خود ادامه دهد.

یکی مدام آه می کشد، یکی دست را زیر چانه می زند و روی کاغذهای چیده شده روی میز خط های کج و معوج می کشد و وقت می کُشد، یکی مرتب از پشت میز کار بلند می شود و با همکاران بخش های مختلف درِگوشی حرف می زند و از هر دری گلایه می کند، یکی رفتن به جهنم از آمدن به محل کار برایش خوشایند تر است، دیگری تا مشغول کار است، مدام خودخوری می کند و به امید تمام شدن زمان کار، ساعت را نگاه می کند، آن دیگری زیاد از حد غرغر می کند و آن دیگری تا فرصتی بیابد از محل کار جیم می شود و اگر دستش برسد هفته ای چند بار با دیگران بگومگو می کند.

 

همه این آدم ها یک درد مشترک دارند؛ دکتر پروین ناظمی، روان شناس و مشاور در گفت وگو با جام جم می گوید درد اینها نارضایتی از شغل و لذت نبردن از محیط کار است. اگر آدم ها کارشان را با علاقه انتخاب کرده باشند و از روی اجبار به سمت شغلی نرفته باشند حتی اگر محیط کار، ناملایماتی هم برایشان داشته باشد آنها به جای ابراز نارضایتی با شرایط سازگار می شوند.

 

استعدادهای ناشناخته

 

ضرورت کشف استعداد ها و توانایی هایی که هر فرد با آنها زاییده می شود، فقط تبلیغ شرکت های کشف استعداد و متخصصان استعدادیاب نیست، بلکه شناخت هر فرد از توانایی هایش نیازی جدی است که اگر به آن اهمیت داده نشود، می تواند به نارضایتی شغلی منجر شود.

 

دکتر ناظمی با اشاره به این مطلب توضیح می دهد: نارضایتی شغلی بدون علت به وجود نمی آید، گاهی ممکن است این نارضایتی به خاطر انتخاب شغلی باشد که تناسبی با توانایی های فرد ندارد، مثلا کسی برای انجام کارهای هنری خلق شده، اما به اجبار خانواده یا شرایط اجتماعی در رشته حسابداری تحصیل می کند یا برعکس کسی به حسابداری علاقه دارد و این رشته را با عشق ادامه داده، اما وقتی نوبت انتخاب شغل می شود به علت محدودیت های بازار کار در شغلی غیر مرتبط مشغول می شود. پس طبیعی است که این دو گروه ـ هر دو بویژه اگر آدم های حساسی باشند ـ در محیط کار احساس نارضایتی می کنند و هر روز با فشارهای روانی ناشی از این نارضایتی روبه رو می شوند.

 

مدیران ناکارآمد، همکاران معترض

 

برخی مدیران، مدیریت را با ریاست و تدبیر را با داد و فریاد و تنبیه اشتباه می گیرند؛ اینها در هر محیط کاری که باشند حس نارضایتی را به نیروی انسانی تزریق می کنند. ناظمی می گوید: این دسته از مدیران سلامت روانی کارمندانشان را به خطر می اندازند، چون شاغلان در یک محیط کار نیاز به حس احترام و به دست آوردن جایگاه متناسب با شأن خود دارند و باید مطمئن باشند بیشتر کار کردن آنها مترادف با رسیدن به مراتب بالاتر است.

 

این روان شناس، داشتن همکاران معترض و ناراضی را نیز منشأ اختلال در سلامت روان افراد می داند و همنشینی با آنها را ابزار تولید استرس و سرمنشأ دچار شدن به بیماری های جسمی تلقی می کند.

 

او می گوید: در تمام محیط های کاری کسانی هستند که تیپ شخصیتی شان معترض است. آنها نسبت به همه چیز اعتراض دارند و حتی اگر همه چیز روبه راه باشد، بازهم موضوعی برای اعتراض و گله پیدا می کنند. طبیعی است اگر افراد در محیط کار با چنین کسانی همکاری نزدیک داشته باشند، منفی گرا و برخوردهای نادرست شان بر آنها نیز تاثیر می گذارد و حس نارضایتی را به آنها منتقل می کند. بی شک، ایجاد استرس در افراد و داشتن تنش های درونی و اضطراب پیامد حتمی همنشینی با چنین آدم هایی است.

 

برخی اختلال شخصیت دارند

 

برخی آدم های منفی گرا که همه چیز را با عینک بدبینی می بینند، اختلال شخصیت دارند. ناظمی، این افراد را در زمره شخصیت های ضداجتماعی ـ که افرادی همواره ناراضی اند ـ جا می دهد و تاکید می کند: برخی معترضان نیز بیماران پارانوییدی هستند که ذهنشان مملو از افکار بدبینانه و منفی است و منفی نشان دادن محیط کار و حتی بد جلوه دادن اتفاقات خوب از ویژگی های آنهاست.

 

به گفته این روان شناس، دوری کردن از چنین اشخاصی بهترین راه برای نجات روان و حرکت به سمت سلامت جسمی و روانی است.

 

به خاطر سلامت روان، سازگار شو

 

«یا زنگی زنگ یا رومی روم»؛ شاید بشود این نسخه باستانی را برای افراد شاغل که در معرض نارضایتی شغلی قرار دارند، پیچید.

 

ناظمی می گوید: روان شناسان عقیده دارند آدم های باهوش و بادرایت کسانی هستند که شرایط موجود را می سنجند و بر اساس واقعیت ها تصمیم می گیرند. مثلا کسانی که می بینند اگر شغلشان چند ایراد دارد، اما در عوض منبعی برای درآمد است یا این شغل باعث ایجاد وجهه و جایگاه اجتماعی برایشان می شود پس با ایرادات آن کنار می آیند تا با استفاده از محسنات شغل به درجات بالاتر برسند. به بیان دیگر، دیدن جلوه های مثبت یک شغل بهترین روش برای سازگارشدن با محیط کار است، همان طور که تعریف کردن یک هدف برای خود و تلاش برای رسیدن به آن نیز بهترین انگیزه برای پذیرش ادامه شغل در محیط مورد نظر است.

 

با این حال، این روان شناس این نسخه را برای همه افراد تجویز نمی کند، چون می داند برخی شرایط کاری از حد تحمل برخی افراد خارج است و می تواند به تشدید استرس و درنهایت افسردگی و بیماری های جسمی ناشی از آن منتهی شود. به همین علت او به چنین افرادی که حاضرند به خاطر استرس های شغلی عطای آن را به لقایش ببخشند، توصیه می کند در صورت امکان هر چه سریع تر آن محیط را ترک کنند و به متعادل کردن کفه سلامت روانشان بیندیشند.