راه تشخیص کمبود ویتامین دی بدن

• ریکتز یا نرمی استخوان یک اختلال ناشی از کمبود ویتامین D در کودکان است. این بیماری در کودکان ۶ ماهه تا ۲ ساله که تنها از شیر مادر تغذیه می کنند رایج است، زیرا شیر مادر حاوی ویتامین D نیست.

 

بدن می تواند ویتامین D را در زمان تابش مستقیم اشعه فرابنفش خورشید بر روی پوست، بسازد. همچنین این ویتامین در موادغذایی ازجمله ماهی، لبنیات و مکمل ها یافت می شود. کمبود ویتامین D ممکن است تحت شرایط مختلفی روی دهد. از عوامل تاثیر گذار در کمبود این ویتامین می توان به عدم دسترسی به نورخورشید، مشکلات کلیوی که مانع از فعال شدن این ویتامین در بدن می شوند و بیماری های لوله گوارشی اشاره کرد. متاسفانه در آغاز کمبود ویتامین D، علائم هشداردهنده ای وجود ندارد.

سوء تغذیه

ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است؛ به این معنا که حرکت آن در بدن با اتصال به چربی ها صورت می گیرد. اختلال در جذب چربی مانع از جذب ویتامین D خواهد شد. از طرفی ویتامین D برای جذب کلسیم و حفظ کلسیم خون ضروری است و افراد مبتلا به کمبود این ویتامین، از دست دادن موادمعدنی موجود در استخوان، درد استخوانی و ضعف ماهیچه ای را تجربه می کنند. در صورت عدم تحمل لاکتوز یا عدم استفاده از شیر، ویتامین D کافی از طریق رژیم غذایی دریافت نخواهید کرد. افراد چاق بیشتر در معرض کمبود ویتامین D هستند زیرا چربی اضافی بدن، اطراف این ویتامین را احاطه کرده و مانع از جریان یافتن آن در خون می شود. افرادی که حداقل ۳ روز در هفته به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در معرض تابش نور خورشید قرار ندارند یا سر و بدن آنها به طور کامل در معرض اشعه خورشید پوشیده است، باید ویتامین D را از رژیم غذایی یا مکمل ها دریافت کنند.

ریکتز

ریکتز یا نرمی استخوان یک اختلال ناشی از کمبود ویتامین D در کودکان است. این بیماری در کودکان ۶ ماهه تا ۲ ساله که تنها از شیر مادر تغذیه می کنند رایج است، زیرا شیر مادر حاوی ویتامین D نیست. ریکتز همچنین به ندرت در کودکان مبتلا به اختلالات کبد به وجود می آید که در این شرایط بدن قادر به تبدیل ویتامین D گرفته شده از نورخورشید به فرم فعال آن نخواهد بود.

استئومالاسی

استئومالاسی، نرمی استخوان در بزرگسالان است که معمولا تحت شرایطی مانند بیماری کبد یا کلیه، عدم قرارگیری در معرض نورخورشید، جذب ضعیف ویتامین D یا کمبود این ویتامین در رژیم غذایی ایجاد می شود.

هیپوکلسمی

هیپوکلسمی یا کاهش سطح کلسیم در خون می تواند نشانه کمبود ویتامین D باشد. در مدت زمانی طولانی کمبود کلسیم در خون می تواند منجر به شکنندگی و تغییر شکل استخوان ها شود.

هیپرپاراتیروئیدیسم

زمانیکه کمبود ویتامین D منجر به کاهش سطح کلسیم در خون می شود، غده پاراتیروئید شروع به تولید هورمون های بیشتری می کند که این تولید زیاد هورمون پاراتیروئید باعث خروج میزان زیادی کلسیم از استخوان شده که نهایتا منجر به استخوان هایی ضعیف و افزایش خطر شکستگی خواهد شد.

پوکی استخوان

مردان و بانوان در سنین ۵۰ و بالاتر در معرض خطر پیشرفت پوکی استخوان قرار دارند که در این شرایط ذخایر کلسیم و سایر موادمعدنی در استخوان ها کاهش یافته و شکنندگی و ضعیف شدن استخوان ها را به همراه دارد. کمبود ویتامین D عامل ایجاد این شرایط است، زیرا بدون این ویتامین کلسیم نمی تواند در استخوان ها جذب شود.

منبع: بهداشت نیوز