درماتیت سبوره
نوعی اگزمای مزمن خفیف است که بیشتر پوست مناطق دارای تولید سبوم بالا و چین‌های بزرگ پوستی را درگیر می‌کند. اگر چه علت اصلی آن ناشناخته است ولی تولید بیش از حد سبوم و حضور مخمر مالاسزیا در بروز آن مؤثر است.
نقش مستقیم مخمر مالاسزیا فور فور در بروز این نوع اگزما ثابت شده است ولی رابطه قطعی بین سبوم، مالاسزیا فورفور و درماتیت سبوره هنوز در پرده ابهام است.
این بیماری با عواملی از جمله پلاک‌های کوچک صورتی تا زرد رنگ و حتی گاهی قهوه‌ای که با پوسته‌ریزی همراه است مشخص می‌شود اغلب پوسته‌ها چرب هستند و محدود به باره زمانی از زندگی هستند که غدد سباسه فعال هستند از جمله ماه های اول تولد و پس از بلوغ و بیشتر در مناطق دارای مراکز غدد سباسه مثل پوست سر، صورت، گوش و قفسه سینه رخ می‌دهد و کمتر در نواحی بین چین‌ها مثل زیر بغل، چین ران یا زیر سینه‌ها دیده می‌شود. بیماری خفیف با احساس ناراحتی کم تا متوسطی همراه است.
در بالغین، بیشتر روی پوست سر مشاهده می‌شود و معمولاً نوع خفیف‌تر آن بر روی صورت مشاهده می‌شود.
شوره سر که به شکل پوسته های سفید خفیف تا متوسط و پوسته‌ریزی چرب کف سر دیده می‌شود، خفیف‌ترین فرم درماتیت سبوره پوست سر است و همراه با التهاب خفیف حتی میکروسکوپیک پوست سر است و در فرم‌های وسیع‌تر التهاب و خارش همراه با شوره سر مشاهده می‌شود. در این بیماران پوست به تحریک بسیار حساس است و تماس با نور و گرما و بیماری‌های تب دار و درمان موضعی شدید ممکن است فرد را مستعد شعله‌ور شدن بیماری کند.
بیماری معمولاً سیر طولانی داشته و تمایل به مزمن شدن دارد. درمان با کاربرد ترکیبات آزول موضعی مثل کتوکونازول به فرم شامپو برای سر و کرم برای بدن با پاسخ خوبی همراه بوده است. در صورتی که درمان تکرار نشود شانس عود زیاد می‌شود. از آنجائی که مالاسزیا فور فور تکثیر کندی دارد فاصله ۲ تا چند هفته زمان برای عود لازم است و بنابراین درمان موضعی باید با همین ریتم ادامه پیدا کند. در شروع درمان می‌توان از کورتیکوستروئیدهای موضعی خفیف و نرم کننده‌‌ها هم کمک گرفت. در موارد شدید از ترکیبات پیکرولیموس و تاکرولیموس می‌توان استفاده کرد و یا افرادی که به درمان کورتن خفیف پاسخ نداده‌اند. درمان نباید خیلی قوی و خشن باشد چون احتمال شعله ور شدن آن بیماری را به همراه دارد.
غذاهای سرشار از ویتامین Aکه در هویج، اسفناج، خربزه، سیب، کدو و … یافت می‌شود و همچنین غذاهای سرشار از ویتامینC، E، وBدر حفظ و بهبود پوست در درماتیت سبوره مفید است. غذاهایی که معمولاً تمام این ویتامین‌ها را دارند مثل برنج، گندم، سویا، عدس و دانه‌های گیاهی هستند. که البته در مورد بعضی از آنها در صورتی که فرد حساسیت به این غذاها نداشته باشد مفید است.
در مطالعاتی نقش کمبود پروتئین در شروع درماتیت سبوره گزارش شده و بنابر این توصیه می‌شود از منابع گیاهی پروتئینی مثل حبوبات و دانه‌های گیاهی بهره بگیرند. در مورد سویا باید ابتدا مشخص شود فرد به آن حساسیت نداشته باشد. در غیر گیاهخواران گوشت بوقلمون و بره به عنوان منابع پروتئینی غیر حساسیت‌زا مطرح هستند.
همچنین نوشیدن آب بعضی میوه‌جات و سبزیجات از جمله هویج، خیار، انگور و مصرف جعفری، چغندر و کاهو توصیه می‌شود.
دکتر محمد علی نیلفروش زاده [ متخصص پوست و مو ]