-
اسم ”دیابت“ به پزشک یونانی معروف آریتیس اهل کاپادوکیا نسبت داده می‌شود که در قرن اول بعد از میلاد زندگی می‌کرد. او معتقد بود دیابت بر اثر گزش مار به وجود می‌آید.
۱. کلمه‌ی ”دیابت“ کلمه‌ای یونانی به معنای ”سیفون“ است که به ادرار فراوان در دیابت کنترل نشده اشاره دارد. ”ملیتوس“ معادل یونانی ”عسل“ یا ”شیرین“ است، نامی که وقتی پزشکان دریافتند ادرار افراد دیابتی به خاطر گلوکوز شیرین است، به آن اضافه شد.
۲. دانشمندان پیش‌بینی می‌کنند تا سال ۲۰۲۵، ممکن است فقط در چین ۳۰ میلیون فرد دیابتی وجود داشته باشد.
۳. اولین اشارات ثبت شده به این بیماری را که می‌توان تشخیص داد دیابت بوده است، در پاپیروس ایبرس (۱۵۰۰ پیش از میلاد) یافت، که شامل دستورالعمل‌هایی برای تهیه‌ی چندین ترکیب می‌شود که ”ادرار را می‌زداید، که به دفعات زیاد جاری می‌شود.“
۴. اسم ”دیابت“ به پزشک یونانی معروف آریتیس اهل کاپادوکیا نسبت داده می‌شود که در قرن اول بعد از میلاد زندگی می‌کرد. او معتقد بود دیابت بر اثر گزش مار به وجود می‌آید.
۵. ویلیام کالن (۱۷۱۰-۱۷۹۰)، پروفسور شیمی و پزشکی در اسکاتلند، مسئول اضافه شدن ”ملیتوس“ (”شیرین“ یا ”عسل‌مانند“) به کلمه‌ی دیابت است.
۶. انسولین از کلمه‌ی لاتین اینسولا (”جزیره“) گرفته شده است، زیرا این هورمون توسط جزایر لانگرهانس پانکراس ترشح می‌شود.
۷. در ۱۸۸۹، وقتی سگی که پانکراس‌اش برداشته شده بود به بیماری دیابت مبتلا شد، اسکار مینکوفسکی (۱۸۵۸-۱۹۳۱) ارتباط بین بیماری دیابت و پانکراس (پان – ”همه“ + کراس – ”گوشت“) را کشف کرد.
۸. پیش از کشف انسولین، جراحان به ندرت بیماران دیابتی دارای قانقاریا را عمل می‌کردند زیرا این بیماران معمولا درمان نمی‌شدند و ناچار به مرگ بودند. در مواردی، ناحیه دچار قانقاریا ”خود به خود قطع می‌شد“ ، یعنی خشک شده و می‌افتاد.
۹. پیش از کشف انسولین در ۱۹۲۱، پزشکان اغلب بیماران‌شان را در رژیم‌های گرسنگی یا نیمه‌گرسنگی قرار می‌داند، و توصیه می‌کردند فقط خوراکی‌هایی چون بلغور جو بخورند.
۱۰. در ۱۹۹۶، دختر ۱۶ ساله‌ای مبتلا به بیماری دیابت در خانه‌اش در آلتونا، پنسیلوانیا، درگذشت زیرا والدینش از تهیه‌ی دارو برای او خودداری و فقط به دعا بسنده کردند. والدین این دختر به قتل متهم شدند.
۱۱. برخی محققان بین آغاز بیماری دیابت نوع ۱ و شیوع یک ویروس، به ویژه اوریون یا ویروس کوکساکی روابطی پیدا کرده‌اند.
۱۲. آفریقاییآمریکاییها و اسپانیایی‌زبان‌ها نسبت به سفیدپوستان نرخ خیلی بالاتری از دیابت نوع ۲ دارند. در هر ۱۰۰۰ آفریقایی‌آمریکایی ۷۴ مورد ابتلا به دیابت نوع ۲ وجود دارد، و این تعداد برای اسپانیایی‌زبان‌ها ۶۱ و برای سفیدپوستان ۳۶ مورد است.
۱۳. نرخ مرگ‌ومیر در میان آفریقایی‌آمریکایی‌های مبتلا به بیماری دیابت ، ۲۷٪ بیش‌تر از سفیدپوستان است. دلایل آن شامل وراثت، مسائل اقتصادی‌اجتماعی، نرخ بالاتر چاقی، و فقدان بیمه سلامت یا پوشش بیمه‌ای است.
۱۴. برخی مطالعات نشان داده است که افراد مبتلا به بیماری دیابت ، نسبت به افراد غیردیابتی، خیلی بیش‌تر در معرض خطر ابتلا به آلزایمر و دیگر شکل‌های زوال عقل قرار دارند و دلایل آن ناشناخته است.
۱۵. هر سال تقریبا ۸۶،۰۰۰ مورد قطع اندام‌های تحتانی به علت دیابت در ایالات متحده اتفاق می‌افتد. نرخ قطع عضو در بین مردان بیش‌تر از زنان و در بین آفریقاییآمریکاییها بیش‌تر از سفیدپوستان است. کارشناسان معتقدند نیمی از تمام قطع عضوها با معاینات و آموزش مناسب قابل پیشگیری بوده است.
۱۶. تقریبا ۹۰٪ آدم‌های مبتلا به دیابت نوع ۲ چاق هستند.
۱۷. بیماری دیابت در اسب‌ها، راسوهای اهلی، و سنجاب‌های زمینی نیز گزارش شده است. در محیط‌هایی که حیوانات آزادانه تغذیه می‌شوند، دیابت در دلفین‌ها، روباه‌ها، و حتی اسب‌های آبی نیز دیده شده است.
۱۸. در ایالات متحده، بیماری دیابت دلیل اصلی نابینایی در افراد بین ۲۰-۷۴ سال است. کارشناسان تاکید می‌کنند تشخیص زودهنگام و درمان می‌توانست از ۹۰٪ موارد نابینایی‌های مرتبط با دیابت جلوگیری کند.
۱۹. اگرچه بیماری قلبی در بین زنان غیردیابتی ۲۷٪ کاهش داشته است، در واقع در زنان مبتلا به بیماری دیابت ۲۳٪ افزایش یافته است.
۲۰. افراد مشهوری که دیابت داشته‌اند شامل مری تایلر مور، جری مترز (مرخصی برای بیور)، و جری گارسیا عضو گروه راک گریت‌فول دد است. کرول اوکانر فقید که در برنامه‌ی تلویزیونی همه در یک خانواده حضور داشت، مبتلا به بیماری دیابت بود و انگشت پایش را در سال ۲۰۰۰ قطع کرد.
مطلب مرتبط: ۱۰ نشانه که ابتلا به دیابت نوع دو را به شما هشدار می‌دهند
۲۱. شناگر المپیک، گری هال جونیور، دیابت نوع ۱ داشت. وقتی بیماری‌اش تشخیص داده شد، پزشکان به او گفتند شنا کردن را کنار بگذارد. او پزشکانش را عوض کرد، به تمرین کردن ادامه داد و در نهایت برنده‌ی مدال طلا شد.
۲۲. کودکان سفیدپوست بیش از کودکان دیگر نژادها در معرض خطر ابتلا به بیماری دیابت نوع ۱ قرار دارند، با این وجود بروز بیماری از کشوری به کشور دیگر بسیار متفاوت است. عوامل خطرشامل بیمار بودن در دوران نوزادی، داشتن یک مادر مسن‌تر، داشتن مادری با دیابت نوع ۱، داشتن مادری مبتلا به پره‌اکلامپسی در دوران بارداری، و وزن تولد بالا است.
۲۳. تقریبا ۱۱٪ تمام آمریکایی‌های بین ۶۵-۷۴ سال دیابت دارند. حدود ۲۰٪ افراد بالای ۷۵ سال مبتلا به بیماری دیابت هستند، و تقریبا نیمی از آن‌ها از بیماری‌شان ناآگاه هستند.
به خاطر آن که دیابت دارید زندگی به آخر نرسیده است. از آن‌چه دارید نهایت استفاده را ببرید، شکرگزار باشید.
دیل ایوانس
۲۴. افراد دیابتی بیش‌تر احتمال دارد به نشانگان مجرای مچ دستی مبتلا شوند.
۲۵. افراد دیابتی، به ویژه دختران نوجوان مبتلا به دیابت نوع ۱، ممکن است بیش‌تر در معرض خطر اختلالات خوردن قرار دارند. برخی از دختران نوجوان عمدا انسولین‌شان را مضایقه می‌کنند تا وزن کم کنند.
۲۶. طبق گفته‌ی مراکز کنترل و پیشگیری بیماری (سی‌دی‌سی)، دیابت ششمین دلیل اصلی مرگ‌ومیر در ایالات متحده است.
۲۷. مردان دیابتی بیش‌تر در معرض خطر اختلال در نعوظ (ای‌دی) قرار دارند. تقریبا ۵۰-۶۰٪ مردان دیابتی بالای ۵۰ سال با مشکل اختلال در نعوظ دست‌وپنجه نرم می‌کنند. بعلاوه، اختلال در نعوظ برای مردان دیابتی ۱۰ الی ۱۵ سال زودتر از مردان غیردیابتی مشکل‌ساز می‌شود.
۲۸. احتمال ایجاد عفونت‌های واژن در زنان دیابتی بیش‌تر از زنان غیردیابتی است زیرا سطح گلوکوزشان بالاتر است.
۲۹. افرادی که سندروم‌های ژنتیکی دیگری به ارث برده‌اند (سندروم داون، سندروم میوتونیک، سندروم ترنر) در معرض خطر ابتلا به بیماری دیابت نیز قرار دارند.
۳۰. افراد دارای فرم بدنی ”سیب“ بیش‌تر از افرادی که دارای فرم بدنی ”گلابی“ در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند.
۳۱. افراد دیابتی بیش از افراد غیردیابتی در معرض خطر التهاب لثه قرار دارند، که ممکن است منجر به تحلیل استخوان‌ها و دندان‌ها شود. با این وجود، فقط نیمی از افراد دیابتی اسپانیایی‌زبان به طور منظم به دندانپزشک مراجعه می‌کنند و این میزان در افراد دیابتی آفریقایی‌آمریکایی ۵۸٪ و در سفیدپوستان غیراسپانیایی‌زبان ۷۰٪ است.
۳۲. انسولین استنشاقی یک گزینه‌ی قرن بیست و یکمی نوظهور برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ است. هم چنین شرکت ها در حال کار بر روی قرص انسولینی هستند که به صورت زیرزبانی استفاده شود.
۳۳. افراد دیابتی بیش‌تر در معرض عوارض ناشی از آنفلوآنزا و ذات الریه قرار دارند و شش برابر بیش‌تر از دیگران احتمال دارد به خاطر این مشکلات بستری شوند. بنابه گفته‌ی مراکز کنترل بیماری‌ها، هرساله ۱۰،۰۰۰-۳۰،۰۰۰ فرد دیابتی به علت آنفلوآنزا و ذات الریه می‌میرند.
۳۴. کارشناسان می‌گویند که بیماری دیابت امید به زندگی را ۵ الی ۱۰ سال کاهش می‌دهد.
۳۵. مردان بیش از زنان در معرض خطر مرگ ناشی از دیابت قرار دارند.
۳۶. محققان می‌گویند سطح گلوکز متوسط دختران دیابتی که مشکلات قاعدگی دارند، می‌تواند بالاتر باشد. هم‌چنین، ، میزان پذیرش بیمارستانی دخترانی که مشکلات قاعدگی داشتند به علت کتواسیدوز دیابتی (دی‌کی‌ای) بالاتر بود.
۳۷. طبق گزارش وزارت امور کهنه سربازان ایالات متحده، دیابت در میان کهنه‌سربازان رایج‌تر از جمعیت کل کشور است. در مقایسه با ۶٪ جمعیت کل ایالات متحده، تقریبا ۱۶٪ از کهنه‌سربازان (یا حدود ۵۰۰،۰۰۰ نفر) بیماری دیابت دارند.
۳۸. تقریبا یک نفر از هر سه زن آفریقایی‌آمریکایی بین ۶۵-۷۴ سال مبتلا به بیماری دیابت است.
۳۹. دیابت شیرین یک اسم عمومی است که چندین نوع دیابت، از جمله نوع ۱، نوع ۲، بارداری، و انواعی چون دیابت آغاز بلوغ در جوانان (ام‌او‌دی‌وای) و دیابت پنهان خودایمن بزرگسالان (ال‌ای‌دی‌ای) را در بر می‌گیرد. آن‌چه بین همه‌ی آن‌ها مشترک است، ناتوانی تنظیم سطح گلوکز خون (سوخت سلولی) در بدن است.
۴۰. تقریبا ۱۷ میلیون شهروند آمریکایی مبتلا به دیابت تشخیص داده شده‌اند، که تقریبا ۱۰٪ ۱۷۰ میلیون نفر جمعیت دیابتی برآورد شده‌ی سراسر جهان را تشکیل می‌دهد.
۴۱. دیابت بی‌مزه (دیابت آب) وضعیتی کاملا متفاوت با دیابت شیرین است. مشخصه‌ی دیابت بی‌مزه، مشکل کلیه‌ها است که به علت کمبود هورمون آنتی‌دیورتیک (ای‌دی‌اچ) قادر به جمع‌آوری ادرار کافی نمی‌باشند.
۴۲. پزشکان باستان، با مزه کردن ادرار فرد مشکوک به بیماری دیابت آن را تشخیص می‌دادند. ادرار شیرین گلوکوز بالایی دارد، و نشان دهنده‌ی دیابت است.
۴۳. برخی بیماری‌ها ـ مانند فیبروز سیستیک، پانکراتیت، هموکروماتوز، و سندروم کوشینگ ـ ممکن است سبب تخریب سلول‌های بتای پانکراس شده و منجر به دیابت شوند.
۴۴. برآورد می‌شود ۱۶ میلیون آمریکایی مبتلا به پیش‌دیابت باشند و بسیاری از آن‌ها از وضعیت خود بی‌اطلاع هستند.
۴۵. افراد چاق بیش‌تر مستعد ابتلا به دیابت هستند زیرا چربی بیش‌تر نیازمند انسولین بیش‌تر است، سلول‌های چربی اسیدهای چرب ترشح می‌کنند که با سوخت‌وساز گلوکوز تداخل ایجاد می‌کند، و هم‌چنین گیرنده‌های انسولین در افراد چاق ممکن است کمتر از افراد عادی باشد.
۴۶. سیگار کشیدن می‌تواند با تنگ کردن رنگ‌های خونی، فشار خون را بالا ببرد، و ترشح کاتکول‌آمین (هورمون‌های ستیز و گریز) را تحریک کند که سبب مقاومت به انسولین می‌شود.
۴۷. دیابت بارداری سالانه در حدود ۲۰۰،۰۰۰ نفر یا ۷٪ بارداری‌های ایالات متحده رخ می‌دهد.
۴۸. بیماری دیابت تنها در ایالات متحده سالیانه ۲۰۰ میلیارد دلار هزینه برمی‌دارد. این رقم شامل هزینه های درمانی، مانند انسولین، جراحی‌های قطع عضو، و دوره‌های بستری و هم‌چنین هزینه‌های غیرمستقیمی مانند بهره‌وری از دست رفته، بازنشستگی پیش از موعد، و از کارافتادگی است.
۴۹. در دهه‌ی ۱۹۲۰، انسولین ابتدا از پانکراس یک گاو (گاویان) یا خوک (گرازان) استخراج می‌شد. انسولین‌های امروزی در آزمایشگاه و با کشت باکتری‌ها و مخمر از طریق دی‌ان‌ای نوترکیب، ساخته می‌شوند.
۵۰. بدن انسان مجهز به ۶۰،۰۰۰ رگ خونی است و ۱۰۰،۰۰۰ مایل رشته‌ی عصبی دارد. بیماری دیابت معمولا سیستم قلبی‌عروقی را مسدود می‌کند و سلول‌های عصبی را بی‌حس می‌کند، و باعث ۸۰٪ مرگ‌ومیر در بین بیماران دیابتی می‌شود.
۵۱. در زنان، بیماری دیابت بر سطح استروژن، چرخه‌های قاعدگی و تخمک‌گذاری، و میل جنسی اثر می‌گذارد.
۵۲. محقان دریافته اند که هر دو ساعت تماشای تلویزیون با ۱۴٪ افزایش خطر ابتلا به دیابت همراه است.
۵۳. احتمال مرگ افراد دیابتی بر اثر حمله‌ی قلبی، بیش از کسانی است که دیابت ندارند.
۵۴. دوازده میلیون مرد (۱۱.۲٪ از تمام مردان ۲۰ سال به بالا) و ۱۱.۵ میلیون زن (۱۰.۲٪ از تمام زنان ۲۰ سال به بالا) در ایالات متحده بیماری دیابت داشتند.
۵۵. دیابت عامل اصلی نارسایی کلیه است، و در سال ۲۰۰۵ دلیل ۴۴٪ از موارد جدید بوده است.
۵۶. حدود ۶۰-۷۰٪ افراد دیابتی، انواع خفیف تا شدید آسیب‌های سیستم عصبی را تجربه می‌کنند.
۵۷. مطالعه‌ای توسط دانشگاه هاروارد نشان داد مصرف یک کاسه بلغور جوی پخته، دو الی چهار بار در هفته، می‌تواند۱۶٪ خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهد. مصرف یک کاسه بلغور جو، پنج الی شش بار در هفته، ۳۹٪ کاهش خطر را نشان داده است.
۵۹. سازمان بهداشت جهانی (دبلیو‌اچ‌او) می‌گوید دیابت به حد اپیدمی رسیده است و انتظار دارد تا سال ۲۰۲۵، ۸۰٪ تمام موارد جدید دیابت در کشورهای توسعه‌یافته ظاهر شوند.
۶۰. هر ۱۰ ثانیه یک نفر در دنیا به دلایل مربوط به دیابت می‌میرد. هر سال تقریبا ۳.۵ میلیون نفر در دنیا به خاطر دیابت جان خود را از دست می‌دهند. انتظار می‌رود طی دهه‌ی آینده، این میزان مرگ‌ومیر ۲۵٪ افزایش یابد.
۶۱. هند با داشتن بیش از ۳۵ میلیون نفر بیمار دیابتی، بیش‌ترین جمعیت دیابتی دنیا را دارد. انتظار می‌رود تا ۲۰۲۵ این تعداد به ۷۰ میلیون نفر برسد، یعنی از هر ۵ بیمار دیابتی دنیا یک نفر هندی خواهد بود.
۶۲. بیماری دیابت مسئول بیش از یک میلیون قطع عضو سالانه، درصد زیادی از موارد آب مروارید، و حداقل ۵٪ از نابینایی‌های سراسر دنیا است.
۶۳. پنج کشوری که بیش‌ترین درصد بیماران دیابتی را دارند شامل نائورو، امارات متحده‌ی عربی، عربستان سعودی، بحرین و کویت است.
منبع : بهداشت نیوز