-
دکتر غلامرضا باهوش، متخصص کودکان، فوق‌تخصص بیماری‌های خون، سرطان و پیوند مغز استخوان کودکان و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران درباره بیماری نوروبلاستوما (Neuroblastoma) می‌گوید: نوروبلاستوما نوعی سرطان است که اغلب در شیرخواران و کودکان زیر یک سال شایع است.
نوروبلاستوما نوعی سرطان است که اغلب در شیرخواران و کودکان زیر یک سال شایع است.
وقتی شنیدم، بارانای زیبا و دوست‌داشتنی که تازه ۱۲ ماهش شده بود، به سرطان مبتلا شده، شوکه شدم. بارانا سالم و سرحال بود و هیچ علامتی از درد یا ناراحتی جسمانی نداشت، اما توجه مادر بارانا نسبت به تاخیر در رشد دندان‌ها و مراجعه به پزشک به خاطر این موضوع، آغاز راهی بس طولانی بود.
مدت زمان چهار ماه، بی‌قراری جای آرامش را گرفت. شرایط جسمی بارانا شبیه دوران رشد دندان‌ها بود، اما گویا مسأله دندان درآوردن نبود و بارانا با ناله‌های دردناک و بی‌قراری‌های غیرعادی خود با مادر سخنی دیگر می‌گفت. مراجعه به پزشکان متعدد، سرانجام باعث آشکار شدن علت حال بارانا شد. او به بیماری نوروبلاستوما، شایع‌ترین سرطان میان کودکان زیر پنج سال مبتلا شده بود.
دکتر غلامرضا باهوش، متخصص کودکان، فوق‌تخصص بیماری‌های خون، سرطان و پیوند مغز استخوان کودکان و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران درباره بیماری نوروبلاستوما (Neuroblastoma) می‌گوید: نوروبلاستوما نوعی سرطان است که اغلب در شیرخواران و کودکان زیر یک سال شایع است. این بیماری از سلول‌های سه تیغ عصبی اولیه و در حال تکامل در دوران جنینی، نشأت می‌گیرد که این سلول‌ها در حالت نرمال در ناحیه مرکزی غده فوق کلیوی و در مسیر عصبی سمپاتیک قرار دارند. (واژه نورو به معنی عصب است و بلاستوما اشاره به سرطانی دارد که سلول‌های نارس یا در حال رشد را درگیر می‌کند.)
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان این که از نوروبلاستوما به دلیل درصد بالای شیوع آن در میان شیرخواران به‌عنوان سرطان دوران شیرخوارگی نام برده می‌شود، می‌گوید: علت این بیماری چندان شناخته شده نیست. به گفته محققان، بروز اختلال در روند رشد سلول‌های نوروبلاست طبیعی جنینی و تبدیل آنها به سلول‌های عصبی یا مدولای فوق کلیه باعث ابتلای کودک به نوروبلاستوما می‌شود. این نوع سرطان حدود ۷ درصد کل سرطان‌های کودکان را شامل می‌شود و میزان مرگ و میر کودکان بر اثر این بیماری در کل دنیا ۱۵ درصد است.
نوروبلاستومای نادر
این بیماری معمولا خودش را با یک توده فوق کلیوی یا توموری که در مسیر عصب سمپاتیک شکل گرفته، نشان می‌دهد. این مسیر از مغز شروع و تا زیر شکم ادامه می‌یابد. به همین دلیل تومور در جاهای مختلفی می‌تواند بروز کند، اما بیشترین محل بروز آن در غده فوق‌کلیه و بعد از آن خارج از محدوده فوق‌کلیه است.
به گفته دکتر باهوش، وجود توده نوروبلاستوما داخل کلیه بارانا پدیده‌ای بود که پزشکان برای اولین بار با آن مواجه شده بودند و این یک امر نادر بود.
شکم‌های کوچک برآمده
شایع‌ترین علامت نوروبلاستوما برآمدگی غیرمعمول و وجود یک توده بزرگ در ناحیه شکم است. بی‌قراری مستمر، تحریک‌پذیری، اسهال مزمن، اختلال در رشد، درد در ناحیه شکم، علائم عصبی، شکم درد، در مواردی درد استخوان، فشار خون بالا، ضربان بالای قلب، گرگرفتگی، پوست سرخ و تعریق از دیگر علائم ابتلای کودک به این بیماری می‌تواند باشد.
در صورتی که نوروبلاستوما، اعصاب قفسه سینه یا گردن را تحت تاثیر قرار دهد، باعث بروز علائمی همچون افتادگی پلک و مردمک‌های تنگ و کوچک و فشار روی اعصاب نخاع می‌شود و می‌تواند حتی باعث کاهش توان حرکتی کودک شود.
از جراحی تا پیوند مغز استخوان
دکتر باهوش، ابتلای کودک به این بیماری متاثر از ارث را یک تا ۲ درصد عنوان می‌کند و درباره راهکارهای درمان نوروبلاستوما می‌گوید: جراحی برای خارج‌کردن تومور، شیمی‌درمانی و رادیوتراپی از اقدامات اولیه درمان است. بر این اساس که کودک از نظر شدت بیماری در کدام گروه خطر قرار دارد، می‌توان با کمک پیوند سلول‌های بنیادی مغز و استخوان به درمان کودک ادامه داد که معمولا پیوند در رابطه با بیماران پرخطر انجام می‌شود.
وی خاطرنشان می‌کند: نوروبلاستوما می‌تواند حتی استخوان‌ها را درگیر کند. برای پیوند، مغز استخوان از سلول‌های بنیادی خود بیمار گرفته و تزریق می‌شود.
تأمین هزینه سنگین درمان
اغلب کودکان مبتلا به بیماری نوروبلاستوما در بیمارستان کودکان علی‌اصغر که یک بیمارستان دولتی است، تحت درمان قرار می‌گیرند چراکه بخش خون این مرکز درمانی، از قوی ترین بخش‌هایی است که خوشبختانه اقدام به درمان کودکان سرطانی می‌کند.
به گفته دکتر باهوش، حمایت مالی خیرین در تأمین و تکمیل تجهیزات این بخش، بدون شک این امکان را فراهم می‌آورد که کودکان بیشتری تحت پوشش درمان قرار گیرند.
این فوق‌تخصص بیماری‌های خون، سرطان و پیوند مغز استخوان کودکان خاطرنشان می‌کند: کودکان مبتلا به سرطان، براساس شرایط اقتصادی تحت پوشش موسسه محک قرار می‌گیرند و اگر کودکی متعلق به مناطق محروم باشد، هزینه‌های درمان رایگان خواهد بود.
مراقبت بعد از پیوند استخوان
کودکان مبتلا به نوروبلاستوما، بعد از پیوند مغز استخوان و بازگشت سلامت، باید تا آخر عمر تحت مراقبت مستمر باشند، چون امکان عود بیماری وجود دارد، به این معنا که در ماه‌های اول آزمایش‌ها، هر ماه یا هر دو تا سه ماه یکبار انجام می‌شود و به مرور، فاصله بررسی‌ها و آزمایش‌ها طبق تشخیص پزشک طولانی‌تر می‌شود.باید توجه داشته باشید، کودک زیر نظر متخصص سرطان باشد.
حضور دلگرم‌کننده متخصصان خون کودک در کشور
اگر در منطقه‌ای محروم زندگی می‌کنید، شاید نگران شوید که در صورت بروز چنین مشکلی، چگونه می‌توانید از مشاوره متخصصان کودکان و تشخیص بموقع آنان بهره‌مند شوید. نگران نباشید. خوشبختانه طرح سلامت در کمک‌رسانی به مردم مخصوصا در مناطق محروم بسیار موفق عمل کرده است. در حال حاضر، تعداد پزشکان متخصص خون در کشور به اندازه‌ای زیاد شده که کل کشور تحت پوشش مشاوره این متخصصان قرار دارد.
منبع : سلامت نیوز