آفتاب سوختگی از جمله مشکلاتی است که برای اکثر افراد نیز که دارای پوست های حساسی می باشد پیش می آید.آفتاب سوختگی و اشعه ماورای بنفش به سادگی می تواند به پوست صدمه بزند . این صدمه می تواند موجب سرطان پوست شود. میزان کل تشعشع خورشید طی سال ها و در معرض خورشید قرار گرفتن به میزان زیادی که موجب آفتاب سوختگی می شود، می تواند باعث سرطان شود. بیشتر مردم تا سن ۱۸ سالگی ۸۰ درصد در معرض خورشید بودن سراسر عمرشان را تجربه می کنند.
بنابراین به والدین توصیه می شود که از کودکان خود محافظت کنند. برنزه شدن، واکنش پوست شما به پرتو فرابنفش است. در واقع برنزه شدن واکنش محافظتی برای جلوگیری از صدمه بیشتر پوست در مقابل نور خورشید است. از سویی این واکنش، پوست شما را از سرطان محافظت نمی کند. به خاطر داشته باشید که سرطان پوست خیلی به کندی رخ می دهد. آفتاب سوختگی که در این هفته در شما ایجاد می شود ممکن است در ۲۰ سال بعد یا بیشتر باعث ایجاد سرطان پوست شود.
وراثت
در صورتی که سابقه سرطان پوست در خانواده شما وجود دارد، شما احتمالا در معرض خطر بیشتری هستید. کسانی که پوست تر دارند و از نژاد اروپای شمالی هستند، بیشتر مستعد سرطان پوست می باشند.
محیط
در حال حاضر میزان پرتو فرابنفش در مقایسه با ۵۰ تا ۱۰۰ سال گذشته بیشتر است و علت آن کاهش لایه ازون (سوراخ شدن لایه ازون) در جو زمین می باشد. هر چه لایه ازون کمتر شود میزان رسیدن پرتو فرابنفش به زمین بیشتر می شود. سایر عوامل موثر عبارتند از: ارتفاع، عرض جغرافیایی و پوشش ابر. هرچه ارتفاع افزایش می یابد، پرتو فرابنفش قویتر می شود. در عرض جغرافیایی بالاتر، جو نازکتر نمی تواند پرتو فرابنفش را به اندازه ای که سطح دریا، تصفیه می شود،
کاهش دهد. در خط استوا تشعشع خورشید قویتر است.در قطب جنوب، شیلی و نیوزیلند ( زلاندنو) میزان پرتو فرابنفش به ویژه در فصل بهار به علت سوراخ شدن لایه ازون در نیمکره جنوبی خیلی بیشتر از میزان طبیعی است. عاملی که به طور واقعی پرتو فرابنفش را کاهش می دهد، پوشش ابر است. آب و هوای مرطوب با پوشش منظم ابر، ممکن است به میزانی کمتر از ۵۰ درصد دارای پرتو فرابنفش باشد.
میزان واقعی پرتو تحت تاثیر چگالی ابرها است. اندازه گیری های لایه ازون در خط استوا در سپتامبر ،۱۹۹۵ موجود می باشد. گزارش های سازمان ملل متحد، نشان می دهد که در سال جاری سرعت کاهش لایه ازون بیشتر از آنچه که انتظار می رفت، بوده است و منطقه ای به وسعتی بیش از اروپا، به طور مشخص میزان بیشتری از پرتو فرابنفش را دریافت کرده است.
چگونه می توان خطر سرطان پوست را کاهش داد؟
آفتاب سوختگی شدید می تواند خطر سرطان را به میزان ۵۰ درصد افزایش دهد. اثر پرتو فرابنفش روی پوست شما بستگی به شدت پرتو و طول مدت در معرض قرار گرفتن آن دارد. نحوه واکنش پوست شما به میزان پرتو تابیده شده به زمینه ژنتیکی تان بستگی دارد. از سویی اگر شما بندرت دچار آفتاب سوختگی می شوید مناطق حساس مانند لب هایتان، بینی و کف دست هایتان را باید محافظت کنید. از طرف انجمن پوست شناسی در مورد سرطان پوست توصیه های زیر ارایه شده است
که برای کاهش خطر سرطان پوست به کار ببندید.خود را در معرض تابش نور خورشید به ویژه در اواسط روز و بین ساعات ۱۰ صبح و ۳ بعدازظهر کمتر قرار دهید کرم های ضدآفتاب حداقل با ۱۵ spf یا بیشتر را در مناطقی از بدن که در معرض نور خورشید می باشد، به کار ببرید.کرم های ضدآفتاب را هر دو ساعت یک بار حتی در روزهای ابری به کار ببرید. پس از شنا کردن یا عرق کردن، کرم را مجددا استفاده کنید.
از لباس هایی استفاده کنید که تمام بدن شما را بپوشاند و روی صورت شما سایه ایجاد کند.( کلاه های لبه دار هم بر صورت و هم بر پشت گردن شما سایه می افکند از کودکان خود مراقبت کنید. از در معرض آفتاب قرار گرفتن آنها در نور خورشید به ویژه زمانی که شدت دارد ( بین ساعت ۱۰ صبح تا ۳ بعدازظهر) خودداری کنید، در ضمن کرم های ضدآفتاب در کودکان ۶ ماهه و بالاتر استفاده کنید. از مصرف کرم های ضدآفتاب برای کودکان کمتر از ۶ ماه جدا خودداری کنید. از در معرض قرار گرفتن کودک کمتر از ۶ ماه در نور خورشید جدا باید خودداری کنید.
برای رفع این مشکل می توان از ماسک های زیر استفاده کرد
– ضماد برگ های تازه و له شده ی گاو زبان را تهیه نموده و روزی دوبار، هر بار به مدت ۳۰ دقیقه بر روی محل سوختگی قرار دهید و پس از آن محل را با آب نه چندان سرد، شست و شو می دهید. با این عمل ، محل آفتابزدگی کم کم بهبود حاصل می کند. گل گندم را با مقداری شیر خیس نموده و پس از گذشتن ۲۴ ساعت ، آن را صاف کنید؛ این مایع را بر روی محل آفتابزدگی بمالید. پوست گرمک را جدا نموده و وروقه ورقه نمایید و سپس آن را بر روی چهره بمالید و بعد از ۱۵ دقیقه صورت را با آب ولرم بشویید.مقداری نعناع را ریز خرد نمایید و آنرا با پیاز نرگس ریز و له شده، مخلوط نموده و در روغن بادام بگذارید و بعد آنرا در روی حرارت به مدت ۳۰ دقیقه قرار داده و سپس این مخلوط را صاف کرده و بر روی سوختگی های پوست بگذارید تا بهبودی کامل حاصل شود.
– یک مشت پنیرک را به مدت ۱۰ دیقه در یک لیتر آب جوش دم کنید و سپس از مایع صاف شده آن ، برای درمان آفتاب سوختگی استفاده نمایید. استفاده از ضماد میوه انگور فرنگی قرمز، موجب التیام سوختگی ها و بریدگی های بدن می شود. انواع سوختگی ها و زخم ها را با برگ تازه و صاف و تمیز کلم می پوشانید . این کمپرس را هر روز ، دوبار عوض می کنید. چنانچه بخواهید برگ کلم را جهت پانسمان به کار ببرید، باید آن را به مدت یک ساعت در روغن زیتون قرار دهید تا نرم شود و سپس از آن استفاده نمایید.
– ضماد هویج ، جهت مداوای سوختگی به کار می رود. برای این منظور مقداری هویج را کوبیده، با کمک یک پارچه مستقیما روی سوختگی قرار دهید. این ضماد باید در طول روز چندین بار عوض شود. استفاده از گرد یا پماد نشاسته برای درمان سوختگی بسیار مفید است. ضماد برگ و پوست باقلا برای درمان سوختگی بسیار مفید است. سوخته کلم را با سفیده تخم مرغ مخلوط نموده و در محل سوختگی بمالید. این پماد باعث درمان سوختگی پوست می شود .
– پوست کدوحلوایی را سوزانده و با روغن زیتون یا روغن خوراکی مخلوط کرده و در محل سوختگی بمالید. له کرده برگ خرفه یا شیرآبه خرفه را چنانچه بر روی عضو سوخته قرار دهند، باعث درمان سوختگی می شود. قرار دادن پیاز پخته وگرم ، در محل سوختگی ها اثر شفابخشی خواهد داشت. پوست سوخته مورد نیز، التیام دهنده سوختگی ها و زخم ها می باشد.روغن کنجد ، در التیام سوختگی ها بسیار موثر است. جوشانده تخم کلم به اضافه سفیده تخم مرغ التیام دهنده سوختگی است. ضماد کاهوی پخته، آفتاب سوختگی و پیسی را درمان می کند.
– استفاده از روغن زیتون سوختگی را تسکین می دهد. کمپرس گرم با برگ زنبق، سوختگی پوست را التیام بخشیده و درد و سوزش آنرا برطرف می سازد.ضماد پیاز، سوختگی های پوست را درمان می کند. شست و شوی پوست با جوشانده بهدانه، موجب التیام سوختگی می شود.آب یک عدد خیار درشت را با یک قاشق گلیسیرین و نصف قاشق گلاب مخلوط کرده و بر روی محل سوختگی قرار دهید. این مرهم اثر خوبی در بهبودی سوختگی دارد. در درمان سوختگی مخلوط سرکه سیب و روغن زیتون به مقدار مساوی و چرب نمودن پوست با آن، بسیار موثر است.
– پیشگیری: اگر می خواهید از شر آفتابزدگی مصون بمانید، بهترین کار استفاده از روغن گردو می باشد. باید این روغن را به محل هایی که در معرض نور خورشید قرار می گیرند مالیده تا از اشعه خورشید در امان بمانید.ساختن کرم ضد آفتاب: ۵۰ گرم برگ و گل بومادران را در یک لیتر آب جوش دم کنید و پس از گذشت ۱۵ دقیقه آن را با فشار صاف نمایید و سپس مقداری روغن کنجد به آن اضافه کرده و بگذارید تا حدود ۱۵ دقیقه دیگر بجوشد؛ حالا کرم ضد آفتاب شما برای محافظت پوست، آماده است.