- علت قفل شدن زانو در نتیجه گرفتگی مکانیکی حرکت های مفصل زانو ایجاد می شود. قفل شدن زانو می تواند باعث ایجاد درد شدید در هنگام ایجاد کشیدگی در مفصل زانو شود.
قفل شدن زانو از شایع ترین شکایات افراد است که به عللی چون آرتروز و زمین خوردن صورت می پذیرد که با تشخیص توسط آرتوسکوپی می توان با روش های فیزیوتراپی از جمله تجویز سرما و گرمادرمانی، برق درمانی و تجویز ورزش های ویژه آن را درمان کرد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، قفل شدن زانو بیشتر به حالتی اطلاق میشود که فرد نمیتواند زانوی خم شده خود را باز کند. در این حال وی چند دقیقه زانو را تکان داده و بعد از آن ناگهان زانو باز میشود. این وضعیت معمولا به علت پارگی های وسیع منیسک و یا وجود یک قطعه استخوانی و یا غضروفی آزاد در درون مفصل ایجاد میشود.
زانوی قفل شده یا قفل شدن زانو اصطلاحی است که برای توضیح شرایط دردناک ایجاد شده در نتیجه کشیدگی زانو در یک زاویه خاص استفاده می شود. هنگام کشیده شدن مفصل زانو، مقدار کشیدگی باید محدود به ۱۰ تا ۳۰ درجه باشد تا به این ترتیب بتوان از ایجاد درد جلوگیری کرد.
افرادی که دچار مشکل در مفصل زانو شوند، امکان کشیدن عادی زانوی خود را به مقدار مورد نیاز ندارند. در این حالت هر گونه کشیدگی بیش از حد لازم می تواند باعث ایجاد درد شدید زانو شود. رایج ترین دلایل ایجاد زانوی قفل شده یا قفل شدن زانو می توانند پارگی مینیسک، نقص مادرزادی، آسیب دیدگی یا ابتلا به بیماری هایی مثل استئو آرتریت یا آرتروز زانو باشد.
پیشگیری از زمین خوردن در زمین های یخ زده و لغزنده از آسیب های زانو و قفل شدگی جلوگیری می کند. راهکارهایی که پزشکان برای مقابله با این مشکل ارائه داده اند را با هم می خوانیم
▪ برداشتن گام کوتاه:
استفاده از کشف های مناسب با کفی آجدار و پاشنه مناسب، استفاده از عصا، برداشتن گام های کوتاه و مطمئن و انجام ورزش های تقویتی و تعادلی در سالمندان از احتمال زمین خوردن در معابر لغزنده می کاهد.
▪ شایع ترین عارضه قفل شدگی:
یکی از شکایات شایع در بیماران مراجعه کننده به کلینیک های طب فیزیکی و توانبخشی قفل شدن مکرر زانوها است.
▪ منیسک یکی از علت های قفل شدگی زانو:
قفل شدگی زانو علل گوناگونی دارد برای مثال ممکن است در موارد پیشرفته آرتروز، قطعه ای از استخوان ران جدا شده و در فضای مفصلی زانو سرگردان شود، همچنین آسیب های منیسک های زانو از علل قفل شدگی و تورم تأخیری زانو به شمار می روند.
▪ آهکی شدن بخشی از کپسول مفصلی زانو:
یکی دیگر از علل این شکایت، آهکی شدن بخشی از کپسول مفصلی زانو است به این صورت که حین حرکات خم و راست شدن زانو، این بخش بین استخوان ها گیر افتاده و ایجاد درد شدید و احساس قفل شدگی می کند و گاهی توده های چربی اطراف زانو ممکن است بین قطعات استخوانی گیر افتاده و ایجاد درد و قفل شدگی کند.
قفل شدن زانو یکی از شایع ترین شکایات افراد است و می تواند ناشی از مواردی همچون:
– پارگی منیسک
– قطعه استخوانی یا غضروفی آزاد در درون مفصل
– آهکی شدن بخش کپسول مفصلی
– نابه جای استخوان و ماهیچه ها اطراف زانو
– نرمی کشکک و آرتروز
– قفل شدن کاذب زانو باشد▪ تشخیص قفل شدگی زانو با آرتروسکوپی:
شرح حال و معاینه بالینی، عکس و MRI و در نهایت انجام آرتروسکوپی به مشخص شدن علت قفل شدگی زانو کمک می کند.
▪ درمان قفل شدگی زانو متفاوت است:
درمان و توانبخشی در قفل شدگی زانو براساس علت به وجود آورنده آن متفاوت است گاه می توان با استفاده از درمان های فیزیوتراپی از جمله تجویز سرما و گرمادرمانی، برق درمانی و تجویز ورزش های ویژه برای تقویت عضلات اطراف زانو به خصوص عضله چهار سر ران و عضلات نزدیک کننده و خم کننده ران ها و نیز تمرینات کششی عضلات خارج ران ها پیش از اینکه مفاصل زانو دچار تخریب شدید و پیشرفته شوند درد بیمار را کاهش و سبب بهبود عملکرد وی شد.
▪ انجام جراحی در آرتروزهای پیشرفته:
در موارد آرتروز پیشرفته و نیز آسیب منیسک در جوانان ورزشکار یا مواردی که علاوه بر منیسک ها بخش های دیگر مانند رباط های صلیبی نیز دچار پارگی شده اند ممکن است انجام اعمال مختلف جراحی ضروری باشد
● قفل شدگی زانو به دلیل زمین خوردن
نکته مهم برای پیشگیری از قفل شدگی زانو؛ پیشگیری از زمین خوردن و آسیب های ناشی از سر خوردن در محیط های لغزنده همچون زمین های برفی و یخ زده است.
▪ استفاده از کفش مناسب:
از جمله اقدامات مفید دیگر برای پیشگیری از زمین خوردن می توان به استفاده از کفش های مناسب با کفی آجدار و پاشنه مناسب و استفاده از وسایل کمکی حرکت همچون عصا (به خصوص در مبتلایان به آرتروز)، آموزش برداشتن گام های کوتاه و مطمئن و انجام ورزش های تقویت عضلات کمر، کمربند لگنی و اطراف زانوها و نیز انجام تمرینات تعادلی در سالمندان اشاره کرد.
▪ گرم کردن صحیح بدن قبل از مسابقات:
انجام ورزش در زمین های مناسب و آماده و نیز گرم کردن صحیح بدن و ورزش های کششی پیش از انجام مسابقات از جمله مواردی است که از شیوع آسیب منیسک زانوها در ورزشکاران می کاهد.
روش درمان و علت قفل شدن زانو
۲۸۵x285_Understanding_New_Knee_Slide_3
زانوی قفل شده یا قفل شدن زانو اصطلاحی است که برای توضیح شرایط دردناک ایجاد شده در نتیجه کشیدگی زانو در یک زاویه خاص استفاده می شود. هنگام کشیده شدن مفصل زانو، مقدار کشیدگی باید محدود به ۱۰ تا ۳۰ درجه باشد تا به این ترتیب بتوان از ایجاد درد جلوگیری کرد. افرادی که دچار مشکل در مفصل زانو شوند، امکان کشیدن عادی زانوی خود را به مقدار مورد نیاز ندارند. در این حالت هر گونه کشیدگی بیش از حد لازم می تواند باعث ایجاد درد شدید زانو شود. رایج ترین دلایل ایجاد زانوی قفل شده یا قفل شدن زانو می توانند پارگی مینیسک، نقص مادرزادی، آسیب دیدگی یا ابتلا به بیماری هایی مثل استئو آرتریت یا آرتروز زانو باشد.
فهرست [پنهان سازی]
۱ علائم و نشانه ها
۲ علت ها و دلایل
۳ پاتو فیزیولوژی زانوی قفل شده
۴ تشخیص
۵ راه ها و روش های درمانعلائم و نشانه ها
تب: عفونت مفصل زانو یا آبسه مفصل زانو
درد شدید در هنگام صاف کردن مفصل زانو می تواند نشانه هایی از قفل شدن زانو باشد
محدودیت در حرکت های مفصل: قفل شدن زانو می تواند باعث ایجاد مشکل در هنگام ایستادن بر روی پای آسیب دیده شود.
مشاهده درد و ناراحتی در هنگام لمس مفصل زانو.
در هنگام قفل شدن زانو، خم کردن مفصل فقط به یک مقدار ثابت و اغلب تا زاویه ۴۵ درجه امکان پذیر است.
باز کردن مفصل زانو در این حالت دچار مشکل می شود. افرادی که از مشکل قفل شدن زانو رنج می برند، در عمل نمی توانند پای خود را صاف نمایند. در این حالت معمولاً صاف کردن پا با کمک هر دو دست و با دقت زیاد توسط بیمار انجام می شود.
شنیده شدن صدای سایش و مالش یکی از علائم و نشانه های قفل شدن زانو می باشد. در این حالت حرکت مفصل زانو به این دلیل درد ایجاد می کند که باعث ساییده شدن بخش های مختلف مینیسک پاره شده و گیر افتاده در محل مفصل به یکدیگر می شود. صدای غیر عادی احساس شده در این حالت می تواند با درد شدید برای بیمار همراه باشد.
علائم مربوط به رفلکس گیر افتادن مفصل را می توان در هنگام پارگی رباط صلیبی قدامی در فرد مشاهده کرد.علت ها و دلایل
علت قفل شدن زانو در نتیجه گرفتگی مکانیکی حرکت های مفصل زانو ایجاد می شود. قفل شدن زانو می تواند باعث ایجاد درد شدید در هنگام ایجاد کشیدگی در مفصل زانو شود.
گرفتگی مکانیکی به عنوان یک دلیل برای قفل شدن زانو
متلاشی شدن غضروف یا استخوان
غضروف یا استخوان متلاشی شده به صورت فیزیکی در داخل مفصل زانو گیر می افتد و می تواند باعث ایجاد زانوی قفل شده یا قفل شدن زانو شود.
پارگی مینیسک
پارگی مینیسک باعث ایجاد محدودیت در کشیدن مفصل زانو می شود و یکی از دلایل اصلی قفل شدن زانو است.
شکستگی استخوان تیبیا یا فیبولا در مفصل زانو
شکستگی می تواند باعث ایجاد زانوی قفل شده شود.
عوارض جراحی
عوارض ایجاد شده پس از انجام عمل جراحی می تواند باعث مشکل زانوی قفل شده یا قفل شدن زانو شود. گاهی اوقات بازسازی رباط صلیبی قدامی می تواند با وجود دستیابی به نتایج رضایت بخش پس از عمل جراحی باعث قفل شدن زانو شود.
استئو آرتریت
استئو آرتریت می تواند یکی از عواملی باشد که باعث قفل شدن زانو و باعث ایجاد درد شدید برای بیمار به خاطر ایجاد محدودیت در حرکت مفصل، شود. آرتروز و فرآیند طبیعی افزایش سن می تواند باعث افزایش ریسک و خطر قفل شدن زانو شود. با گذشت زمان، غضروف اطراف استخوان ها در زانو از بین رفته و به تدریج تجزیه می شود. به این ترتیب فرد به مشکلات زانو دچار می گردد.
آسیب دیدگی رباط
این آسیب دیدگی می تواند دلیل ایجاد ناپایداری زانو و خالی کردن زانو شود.در این حالت بیمار با درد شدید در زمان حرکت زانو و قرار گرفتن وزن بدن بر روی پاها، مواجه می شود.
بخش های متلاشی و رها شده در مفصل
این مشکل می تواند باعث ایجاد زانوی قفل شده یا قفل شدن زانو شود. در این حالت درد شدید به خاطر گیر افتادن بخش های جدا شده بافت است و درد بیمار ارتباطی با وضعیت غضروف ها ندارد.
التهاب مفصل زانو
التهاب می تواند باعث ورم کردن مفصل زانو شود. ورم مفصل زانو می تواند باعث ایجاد محدودیت در حرکت های زانو شده و درد، اسپاسم عضله و قفل شدن زانو برای بیمار به همراه داشته باشد.
در رفتن استخوان کشکک
در رفتن استخوان کشکک می تواند باعث ایجاد محدودیت برای حرکت های مفصل زانو و درد شدید برای بیمار شود. در نتیجه این شرایط زانوی بیمار قفل می شود.
پارگی پلیکا در قسمت میانی استخوان کشکک
در این حالت التهاب غشای مفصل زانو می تواند باعث ایجاد آسیب مکانیکی به ناحیه پلیکا در داخل مفصل شده و در نتیجه این شرایط، بیمار با درد شدید و ایجاد محدودیت در دامنه حرکتی مفصل و در نهایت قفل شدن زانو مواجه می شود.
استئوکندریت دیسکان
استئوکندریت دیسکان شرایطی است که در آن غضروف مفصل زانو بطور کامل از بین می رود و این شرایط باعث می شود تکه هایی از استخوان جدا شده و در محل مفصل رها شوند. این شرایط می تواند باعث محدودیت در حرکت های مفصل و ایجاد درد شدید برای بیمار به همراه علائم مربوط به قفل شدن زانو شود.
پاتو فیزیولوژی زانوی قفل شدهمفاصل زانو از بخش های زیر تشکیل شده است:
غضروف ها: مینیسک میانی و طرفی
رباط ها: رباط های صلیبی قدامی و خلفی
غشای سینویال
استخوان ها: قسمت انتهایی استخوان فیمور و بخش ابتدایی استخوان تیبیافقل شدن زانو شرایطی است که می تواند در نتیجه التهاب غشای سینویال، وارد شدن آسیب به غضروف، پارگی رباط، یا شکستگی پاتلا، تیبیا، یا فیبولا ایجاد شود. مفصل زانو یک مفصل متراکم است و به همین خاطر فضای داخل آن محدود و ناچیز است. وارد شدن ضربه، آسیب دیدگی و بیماری می تواند هماتوم، ورم مخاطی یا التهاب غشای سینویال در داخل مفصل ایجاد کرده و به این ترتیب فضای مفصل را تحت تاثیر قرار دهد. در نتیجه این شرایط، دامنه حرکتی مفصل زانو محدود می شود. خم و راست کردن مفصل زانو بستگی به هماهنگی منیسک طرفی و میانی و نیز پایداری رباط قدامی و خلفی دارد. مفصل زانو در طول فرآیند خم و راست شدن، نیاز به افقی شدن یا اریب شدن وضعیت منیسک ها دارد. به هر حال، پارگی منیسک یا رها شدن قطعه های استخوانی و غضروفی در داخل مفصل می تواند در وضعیت قرارگیری غضروف ها در هنگام باز شدن مفصل زانو تاثیر داشته باشد.
مفصل زانو دارای دو عضو غضروفی به نام منیسک است. منیسک میانی در داخل مفصل زانو قرار گرفته و منیسک طرفی خارج مفصل زانو قرار دارد. هر دو این منیسک ها بین استخوان فیمور و تیبیا قرار دارند. به هر حال، پارگی مینیسک می تواند باعث شود بخش های بزرگی از منیسک پاره شده در داخل مفصل زانو قرار گرفته و عملکرد مفصل را با مشکل مواجه کنند. در این حالت بخش های جدا شده می توانند فرآیند باز شدن مفصل زانو را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث قفل شدن زانو شوند.
عدم قرار گیری مناسب عضلات و استخوان ها به خاطر کشیدگی عضله یا یک آسیب دیدگی نیز می تواند باعث قفل شدن زانو شود. در هر کدام از این شرایط، زانو ممکن است سفت شده یا در اصطلاح یخ بزند. این شرایط با درد شدید برای بیمار همراه است. برای درمان مشکل زانوی قفل شده یا قفل شدن زانو، مهم است که دلیل ایجاد این شرایط در ابتدا تشخیص داده شود.
تشخیصآزمایش خون- در هنگام آزمایش خون مسائل زیر مورد توجه قرار می گیرند:
شمارش سلول های سفید خون: افزایش مقدار سلول های سفید خون می تواند نشانه ای از عفونت مفصل زانو باشد.
فاکتور روماتوئید در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید افزایش پیدا می کند.
نسبت بالای رسوب گلبول قرمز در افراد مبتلا به آرتروز التهابی مشاهده می شود.
آرتریت روماتوئید یا لوپوس اریتماتوی سیستمیک
بالا رفتن سطح اسید اوریک در خون می تواند نشان دهنده ابتلای فرد به نقرس باشد.بررسی مایع مفصلی- این مایع از نظر سطح سلول های قرمز خون در حالت خون ریزی مفصل زانو بررسی می شود. همچنین در این حالت مقدار سلول های سفید خون برای تشخیص عفونت مورد توجه قرار می گیرد و سلول های غضروفی (که در موارد ابتلا به استئو آرتریت وجود دارند) و کریستال های اسید اوریک (در بیماری نقرس) مورد بررسی قرار می گیرند.
عکس برداری رادیولوژی- عکس رادیولوژی می تواند به تشخیص ابتلا به آرتروز دژنراتیو (تخریب کننده) در مفصل زانو که می تواند باعث ایجاد محدودیت در حرکت زانو و قفل شدن آن شود، کمک موثر نماید.
اسکن ام آر آی (MRI)- این نوع اسکن می تواند در تشخیص ایجاد مشکلات زیر که نقش موثر در قفل شدن زانو دارد، موثر باشد:
پارگی مینیسک
شکستگی یا در رفتن رباط صلیبی
شکستگی یا در رفتن استخوان کشکک
شکستگی تیبیا یا فیبولا در محل مفصل زانوراه ها و روش های درمان
روش های درمان قفل شدن زانو به شرح زیر هستند:
مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئید (NSAIDs) می تواند به منظور درمان التهاب، درد و تب همراه با قفل شدن زانو برای بیمار توسط پزشک تجویز شود.
داروهای ریلکس کننده عضلات معمولاً برای کاهش درد زانو، بهبود سفتی آن و شل کردن عضلات زانو استفاده می شود.
گرما و سرما درمانی
فیزوتراپی برای درمان زانوی قفل شده از تمرین های حرکتی، کششی، ماساژ و دستکاری مفصل زانو استفاده می کند.
عمل جراحی زانوی قفل شده می تواند شامل موارد زیر باشد:۱) خارج کردن بخش های رها شده در مفصل زانو که باعث گرفتگی و قفل شدن آن شده است. در این حالت غضروف پاره شدن از مفصل خارج می شود و به این ترتیب دیگر نمی تواند اختلالی برای حرکت های مفصل ایجاد نماید.
۲) عمل جراحی منیسکتومی برای خارج کردن تمام بخش های منیسک پاره شده که باعث ایجاد مشکل قفل شدن زانو شده استفاده می شود.
۳) ترمیم منیسک را می توان به منظور ترمیم غضروف پاره شده مفصل که باعث ایجاد مشکل قفل شدن زانو می شود، به صورت سرپایی بر روی بیمار انجام داد.
۴) پیوند منیسک
۵) تعویض مفصل زانو