-
فارماكوكينتيك اوج غلظت پلاسمایی بین ۱.۵ تا ۵ ساعت بعد از مصرف ایجاد میشود و به دنبال مصرف روزانه، حالت پایدار طی ۱۵ روز به وجود میآید. موارد منع مصرف ایتراکونازول باعث ایجاد اختلال در نمو جنین میشود به همین علت در بارداری منع مصرف دارد.
ایتراکونازول یک تریازول ضد قارچ است که به صورت خوراکی جهت درمان کاندیدیاز اروفارنژیال و ولووواژینال وپیتیریازیس ، درماتوفیت پاسخ نداده به درمان موضعی، آنکومایکوزیس و عفونتهای سیستمیک مثل آسپرژیلوس، بلاستومایکوزیس، کریپتوکوکسوزیس، کوکسیدیومایکوزیس، کاندیدیازیس، کروموبلاستومایکوزیس، هیستوپلاسموزیس کاربرد دارد. همچنین به عنوان پروفیلاکسی عفونتهای قارچی در بیماران دچار نقص ایمنی به کار میرود. مکانیسم اثر ایتراکنازول بعد از تجویز خوراکی، از طریق دستگاه گوارش جذب میشود.
فارماكوكينتيك اوج غلظت پلاسمایی بین ۱.۵ تا ۵ ساعت بعد از مصرف ایجاد میشود و به دنبال مصرف روزانه، حالت پایدار طی ۱۵ روز به وجود میآید. موارد منع مصرف ایتراکونازول باعث ایجاد اختلال در نمو جنین میشود به همین علت در بارداری منع مصرف دارد. در بیماران کبدی باید از تجویز آن پرهیز کرد و هرگاه درمان بیش از یک ماه به طول بیانجامد و یا علائم مطرح کننده هپاتیت وجود داشته باشد عملکرد کبدی باید کنترل شود و در صورت وجود عملکرد کبدی غیر طبیعی درمان باید متوقف شود. در افراد مبتلا به بیماریهای فعال کبدی غلظتهای پلاسمایی ایتراکونازول باید چک شوند و در صورت لزوم تنظیم دوز انجام شود. همچنین در افراد مبتلا به اختلالات کلیوی تنظیم دوز لازم میشود و در آنهایی که کلیرانس کراتینین کمتر از ۳۰ میلیلیتر در دقیقه میباشد تجویز داخل وریدی توصیه نمیشود و در صورت ایجاد نوروپاتی مصرف دارو باید متوقف شود. در افراد مبتلا به عدم کارایی بطنی و نارسایی قلبی و یا دارای این نوع سوابق نباید برای درمان عفونتهای قارچی با شدت کم مثل آنکومایکوزیس از ایتراکنازول استفاده کرد. در افراد مبتلا به ایدز وجود هیپوکلریدهیدریا منجر به کاهش جذب میشود و در این موارد میتوان با تجویز همزمان ایتراکونازول با یک نوشیدنی اسیدی مثل کولا، میزان جذب را بهبود بخشید.
هشدارها در زمان بارداری و شیردهی حتماً با مشورت پزشک مصرف شود. عوارض جانبی شایعترین عارضه جانبی مرتبط با ایتراکونازول عبارتند از: دیس پپسی، دردشکمی، حالت تهوع، یبوست، اسهال (در مصرف مایع خوراکی)، سردرد و سرگیجه. از دیگر عوارض جانبی میتوان به واکنشهای آلرژیک مثل خارش، راش و آنژیوادم اشاره کرد. مواردی از سندرم استیونس-جانسون با ایتراکونازول مرتبط میباشد مواردی از افزایش در مقادیر آنزیمهای کبدی و هپاتیت و یرقان کلستاتیک مشاهده شده است. مخصوصاً در مواردی که درمان بیش از یک ماه طول کشیده شده است موارد نادری از نارسایی کبد و مرگ نیز گزارش شدهاند. ندرتاً نارسایی قلبی و ادم ریوی گزارش شده است همچنین وقایع قلبی عروقی شدید شامل آریتمیها و مرگ ناگهانی دیده شده است. در درمان بلند مدت آلوپسی، ادم و هیپوکالمی ایجاد میشود. اختلال قاعدگی و نوروپاتی محیطی در بعضی از بیماران گزارش شده است.
تداخل دارويي داروهای تحریک کننده آنزیمی مثل کاربامازپین، ایزونیازید، نویراپین، فنوباربیتال، فنی توئین، ریفابوتین یا ریفامپیسین میتوانند غلظت پلاسمایی ایتراکونازول را کاهش دهند و برعکس داروهای مهار کننده آنزیمی مثل کلاریترومایسین، اریترومایسین، ایندیناویر یا ریتوناویر میتوانند غلظت پلاسمایی ایتراکنازول را زیاد کنند. مصرف داروهایی که از اسیدیته معده میکاهند مثل آنتیموسکارینها، آنتیاسیدها، مهارکنندههای پمپ پروتون و آنتاگونیستهای گیرندهH۲ هیستامین باعث کاهش جذب ایتراکونازول میشوند. ایتراکونازول با داروهایی که توسط ایزوآنزیمهای میکروزومال کبدی متابولیزه میشوند تداخل دارویی دارد به خصوص آنهایی که با سیتوکروم P-۴۵۰ و ایزوآنزیمCYP۳A۴ مرتبط هستند بنابراین ممکن است غلظتهای پلاسمایی استامیزول، سیکلوسپورین، سیزاپراید، دی هیدروپیریدین، بلوکر کانال کلسیمیمثل فلودیپین، دوفتیلید، میدازولام، میزولاستین، پیموزید، کینیدین، سیلدنافیل، سیرولیموس، استاتینها مثل آتورواستاتین، لووستاتین یا سیمواستاتین، تاکرولیموس، ترفنادین، تریازولام، وراپامیل و وارفارین افزایش یابد همچنین است در مورد مهارکنندههای پروتئازHIV مثل ایندیناویر و ریتوناویر و ساکویناویر و در عوض غلظت پلاسمایی ایتراکونازول نیز توسط ایندیناویر و ریتوناویر زیاد میشود. دیگر داروهایی که می توانند تحت تأثیر قرار بگیرند عبارتند از: آلفنتانیل، آلپرتزولام، بوسپیرون، بوسولفان، دوکتاکسل، متیل پریدنیزولون، کاهندههای قند خون خوراکی، ریفابوتین، تریمترکسات و آلکالوئیدهای وینکا .میزان کارایی کنتراستیپوهای خوراکی نیز ممکن است کم شود. در صورت مصرف ایتراکونازول با استتامیزول، سیزاپراید، دفتیلید، پیموزید، کینیدین و ترفنادین ممکن است خطر آریتمیهای قلبی ایجاد شود بنابراین از مصرف همزمان این ترکیبات باید خودداری شود.
منبع : سلامتیسم